روزنامه شهروند کد خبر: 21377 تاریخ خبر: ۱۳۹۳ سه شنبه ۷ بهمن عرضه نسخه قانونی فیلم‌های خارجی در بازار ایران شهروند| برخی شرکت های توزیع فیلم در سال های گذشته موفق به دریافت نمایندگی کمپانی های میجر یا اصلی هالیوود نظیر سونی پیکچرز شده بودند و از این طریق رایت گروهی از فیلم ها را در اختیار داشتند اما در سال های اخیر، رایت معدودی از فیلم ها از نمایندگی این کمپانی ها در خاورمیانه خریداری می شد و مابقی آثار بدون رایت در ایران مجوز توزیع را می گرفت. از مدتی پیش این روند متوقف شد و برخورداری از رایت فیلم، شرط صدور پروانه شد. اما حالا اعضای اتحادیه ویدیو رسانه با این تصمیم مخالف هستند، آنها می پرسند درحالی که کشور ایران هنوز پروتکل های قانون کپی رایت را امضا نکرده، چرا سازمان سینمایی آنها را مجبور به رعایت قانون کپی رایت می کند؟ <<میجر>> به برخی از آثار سینمایی اصلی (اورجینال) و دست اول کشورهای به طور خاص اروپایی و آمریکایی اطلاق می شود که توسط برخی شرکت های خارجی واسطه، از کمپانی های مربوطه خریداری شده و در اختیار شرکت ها و موسسات ویدیو رسانه در داخل کشور که عضو قانونی اتحادیه کپی رایت در دنیا نیستند قرار می گیرد. حمیدرضا نوروزی، رئیس اتحادیه ویدیو رسانه به <<شهروند>> می گوید: << ما هم از نظر قانونی و هم شرعی منعی برای نخریدن کپی رایت فیلم های خارجی نداریم.>> او معتقد است تصمیمی که سازمان سینمایی براساس آیین نامه ای که 22 سال پیش نوشته شده گرفته است، عوارضی دارد: << درحال حاضر شرکت های ویدیو رسانه تنها 4 درصد از بازار نمایش خانگی را دست دارند و 96 درصد محصولات سینمایی به صورت غیرقانونی و بدون مجوز در بازار عرضه می شوند. بنابراین زمانی که آثار سینمایی از مجرای درست و قانونی به دست مردم نمی رسد، شبکه های قاچاق دست به کار شده و آن را بدون ممیز و سانسورهای لازم به دست مخاطبانشان می رسانند.>> نوروزی تأکید می کند که شخصا با رعایت قانون کپی رایت مخالفتی ندارد؛ اما برایش سوال است چرا زمانی که در حوزه کتاب، نرم افزار، موسیقی و دیگر حوزه های فرهنگی و معنوی قانون کپی رایت اجرا نمی شود آنها مجبور هستند این قانون را رعایت کنند:<<به نظر من مدیران نمایش خانگی در سازمان سینمایی تجربه زیادی در این زمینه ندارند و درحال حاضر بدترین روش را در پیش گرفته اند. تا جایی که من به خاطر دارم وزیر ارشاد در گفت وگویی که در تیرماه منتشر شد، اعلام کرد که هنوز درباره قانون کپی رایت به جمع بندی خاصی نرسیده ایم.>> او در پاسخ به این سوال که آیا خرید کپی رایت فیلم های خارجی به حضور هنرمندان ما که در سال های اخیر در جشنواره های معتبر خارجی فعال تر شده اند و علاقمند هستند آثارشان در بازارهای جهانی هم به اکران دربیاید، کمکی نمی کند؟ می گوید: <<اصلا این طور نیست. حتی اگر ما این قانون را رعایت کنیم، از آنجایی که هنوز پروتکل های قانون کپی رایت را امضا نکرده ایم، نمی توانیم از حقوق هنرمندانمان در خارج از کشور حمایت کنیم.>> او معتقد است خریدن یا نخریدن کپی رایت فیلم های خارجی درحال حاضر تاثیر زیادی در بهبود جایگاه هنرمندان ما در خارج از کشور ندارد. نوروزی تأکید دارد که حوزه کشور ایران برای کمپانی های بزرگ خارجی اهمیت چندانی ندارد. چون بسیاری از این شرکت ها با این شرط فیلم هایشان را به پخش کنندگان حوزه خاورمیانه می فروشند که به هیچ وجه این فیلم ها به کشور ایران فروخته نشود. اظهارات رئیس اتحادیه ویدیو رسانه درحالی است که به تازگی فیلم<<گرگ وال استریت>> تازه ترین ساخته مارتین اسکورسیزی با کسب مجوز و خرید کپی رایت وارد شبکه نماش خانگی ایران شده است. در واقع کمپانی های اصلی یا میجر در هالیوود اقدامات تازه ای را برای گسترش بازار فروششان در خاورمیانه در دستور کار قرار داده اند که یکی از نمودهای عینی اش در کشورمان با فیلم<<گرگ وال استریت>> نمایان شد. فیلم های هالیوودی معمولاً با استانداردهایی ساخته می شوند که برای نمایش در کشورهای اسلامی و به طور خاص برای اکران در کشورهای خاورمیانه، نیازمند اصلاحاتی هستند و این ممیزی گاهی آنچنان سنگین می شود که اساساً به کلیت فیلم لطمه می زند و به همین دلیل برخی از فیلم های آمریکایی و گروهی از فیلم های اروپایی هیچ گاه در بازار رسمی و شبکه های تلویزیونی و سینماهای برخی از کشورهای خاورمیانه امکان نمایش نمی یابند. در ایران علاوه بر این ملاحظات، برخورداری از رایت فیلم نیز جزو شروط نمایش فیلم محسوب می شود و درواقع تنها فیلم آمریکایی یا اروپایی، پروانه نمایش در سینماتک ها یا پخش در شبکه خانگی را دریافت می کند که مجموعه داخلی موفق به خرید رایت این فیلم در ایران شده باشد، هرچند در دوره پیشین در اقدامی برخلاف قوانین، گروهی از فیلم ها بدون خرید رایت، پروانه توزیع در شبکه خانگی را دریافت کردند که تبعات فراوانی در بلندمدت می تواند در پی داشته باشد. در این میان با وجود مشکلاتی که در حوزه تبادلات بین المللی اقتصاد پیش آمده، خرید رایت فیلم ها از نمایندگی خاورمیانه کمپانی های میجر استمرار دارد و در همین راستا فیلم <<گرگ وال استریت>> نیز از کمپانی پخش و توزیع فیلم ایگل که گروهی از کمپانی های اصلی را در خاورمیانه و آفریقا نمایندگی می کند، خریداری شده است؛ اتفاقی که به نظر عجیب می آید، چراکه این فیلم آنچنان باید برای نمایش در کشورمان سانسور شود که دیگر چیزی از فیلم باقی نمی ماند و درک داستان فیلم نیز برای مخاطب ناممکن می شود اما ظاهراً روش تازه کمپانی های هالیوودی این امر را ممکن کرده است! فیلم <<گرگ وال استریت / The Wolf of Wall Street>> زندگینامه ای بر پایه زندگی جردن بلفورت دلال سهام نیویورکی که مارتین اسکورسیزی براساس فیلمنامه ای از ترنس وینتر ساخته و لئوناردو دی کاپریو در پنجمین همکاری اش با اسکورسیزی، در نقش بلفورت در کنار جونا هیل، ژان دوژاردن، راب رینر، کایل چندلر و متیو مک کانهی، باز متفاوتی ارایه کرده اما در مجموعه بواسطه صحنه های متعدد غیراخلاقی که این فیلم دارد و همچنین حدود چندصد کلمه توهین آمیزی که در این فیلم به کار رفته، نیازمند سانسور بسیار سنگینی است و چیزی از فیلم باقی نمی ماند. با این حال کمپانی های هالیوودی که تاکنون از عدم پخش گروهی از فیلم هایشان در کشورهای اسلامی و دارای پروتکل های اخلاقی ضرر مالی قابل توجهی کرده اند، رویکرد تازه ای در پیش گرفته اند که برای <<گرگ وال استریت>> نمایان شد و آن هم ارایه یک نسخه خاورمیانه ای از این فیلم است که فاقد سکانس های غیراخلاقی - چه به لحاظ اخلاقی و چه به لحاظ دیالوگ ها - است و ظاهراً با توجه به آن که کمپانی های مادر، نسخه اصلی و قابل ویرایش را در اختیار دارند، اثر جامپ کات یا برش برشی در نسخه ای که در ایران نیز عرضه شده، دیده نمی شود و اگر شخصی نسخه اصلی را ندیده باشد، متوجه کوتاه شدن بیش از 40 دقیقه ای این فیلم نخواهد شد. مطابق با پیگیری های تابناک، نسخه ای که در ایران عرضه شده، آنچنان از نظر استانداردهای اخلاقی با نسخه اصلی 179 دقیقه ای تفاوت داشته که سکانس خاصی برای سانسور وجود نداشته و درواقع کمپانی های هالیوودی در شرایط کنونی حاضر شده اند مطابق با پروتکل های مشتری های منطقه ای شان، نسخه های متفاوتی را عرضه کنند تا از گردش مالی سینمای هر کشور سهمی داشته باشند؛ رویکردی که در گذشته دور چندان مشهود نبود اما ظاهراً منفعت اقتصادی، هر انعطافی را در پی دارد!