روزنامه شهروند کد خبر: 142915 تاریخ خبر: ۱۳۹۷ پنج شنبه ۲۲ شهريور چرا طرح نمایش فیلم خارجی شکست خورد؟ وقایع‌نگاری یک شکست از پیش طراحی شده! با گفته‌های مهدی فخیم‌زاده، علی سرتیپی، غلامرضا موسوی و عبدالله اسفندیاری پولاد امین| همان طور که پیش بینی می شد، این بار هم طرح اکران فیلم خارجی در سینماهای ایران شکست خورد تا این گره که سابقه ای چهل ساله دارد، کورتر از همیشه شود؛ گرهی که در تمام این سال ها به هر دلیل- که می تواند سنبه پرزور مخالفان این طرح باشد یا عدم اعتماد مردم به نمایش سالم و کامل فیلم ها- هیچ گاه باز نشده و هنوز که هنوز است در همان جایی هستیم که سال ها پیش بودیم. اکران فیلم خارجی مناقشه ای است که از فردای پیروزی انقلاب آغاز شد؛ در روزهایی که سینماهای رهیده از آتش و جنجال در جست وجوی مفری برای ادامه حیات به فیلم خارجی رو آوردند. البته به تبع شرایط انقلابی روز، فیلم های خارجی آن روزها از جنس زد، حکومت نظامی و فیلم های بیشتر پارتیزانی بلوک شرق بود، اما همین نیز به مذاق آنهایی که در ادامه میدان را بی رقیب می خواستند خوش نیامد و برای حمایت از سینمای تازه راه افتاده که داشت تاتی تاتی می کرد نسخه ممنوعیت نمایش فیلم های خارجی تجویز شد. مخالفان نمایش فیلم خارجی همیشه گفته اند که با فیلم خارجی به سال 56 خواهیم رفت که سینمای ایران به تولید 6 یا به روایتی 11 فیلم رسیده بود. مهدی فخیم زاده که آن زمان یکی از آن ١١ فیلم ایرانی را ساخته بود، به <<شهروند>> می گوید: سینمای جدید نمی خواست دیگر آن شرایط تکرار شود. به این دلیل تلاش کردیم، با صاحبان سینما جنگیدیم و خیلی کارها کردیم تا توانستیم فیلم خارجی را محدود کنیم. اول امسال به نظر می آمد که این محدودیت کم کم برچیده خواهد شد تا در نهایت به یک روند آزاد برای اکران برسیم؛ اتفاقی که اکنون با مشاهده شکست به قولی ذلت بار این طرح، مثل رویایی تعبیرنشده و دور به نظر می رسد. درواقع با این که در آغاز امسال با وعده های موجود برای آزادسازی اکران، نوید آینده ای روشن به ذهن می رسید، ولی در ادامه انتخاب بد فیلم ها، انتخاب بد سالن ها و سانس ها، تبلیغات ناکافی و ده ها دلیل دیگر دست به دست هم دادند و این طرح را زمین زدند؛ چنان سخت و ناگهانی که به نظر می آید از اول همه چیز چنان برنامه ریزی شده بود که این طرح زمین بخورد و تا مدت ها کسی رویش نشود از آزادسازی اکران بگوید. حالا شاید مهدی فخیم زاده که عقیده دارد <<فیلم خارجی حکم طاعون و ایدز را دارد>> و عبدالله اسفندیاری که استدلال می کند <<نمایش فیلم خارجی تمام ظرفیت سینماهای ما را می گیرد>> راضی تر از همیشه باشند. اما اگر کمی واقع بین تر باشیم، شکست طرح از همان ابتدا پیدا بود. وقتی گفته شد فیلم های تمام پول های جهان و سپس شاهزاده دزدان این طرح را افتتاح خواهند کرد، معلوم بود فیلمی که نسخه های بلوری و دی وی دی آن در ایران دست به دست چرخیده و حتی وی او دی آن در معرض دانلود گسترده قرار گرفته، قرار نیست در گیشه شق القمر کند. این شکست محتوم حتی برای فیلمی چون هزارپا نیز قابل پیش بینی است، اگر پیش از اکران در سطحی به این گستردگی در دسترس مردم قرار گیرد، چه رسد به فیلم های خارجی کم نام ونشان و کم جذابیتی که به باور غالب مردم سانسور هم شده اند. این اتفاق محتوم هم بالاخره رخ داد تا به این نتیجه برسیم این طرح از همان ابتدا برای شکست خوردن برنامه ریزی شده بود. درواقع کارشناسان بر این باورند که یکی از مهمترین دلایل شکست طرح علاوه بر انتخاب فیلم های نامناسب، به تبلیغات و سانس های بد نیز بی ارتباط نیست. اختصاص دادن سانس های آخر شب به فیلمی که مردم قبلا آن را دیده اند، آن هم در حالی که کسی تماشاگران را از اکران چنین فیلمی آگاه نکرده (باور کنید اشکال از نویسنده نیست و در همین یک سطر همین قدر تناقض در این طرح وجود دارد!)، از مهمترین دلایل زمین خوردن این طرح است. اکران آثار قدیمی دلیل دیگر است. این که این طرح تا امروز شاهد فیلم های همه پول های جهان، شاه دزدان و فیلم ترسناک وینچستر بوده خود بهترین شاهد برای بررسی دلایل این شکست است. این هر سه، آثاری هستند که ماه ها از زمان اکرانشان گذشته و نسخه بلوری آنها با کیفیت بسیار بالا موجود است. در این شرایط چرا باید انتظار داشت تماشاگر پول خرج کند و فیلمی را در سالن ببیند که در منزل با کیفیت بسیار بالا و هزینه بسیار کمتر قادر به تماشای آن است؟ غلامرضا موسوی دلیل شکست طرح را این گونه توضیح می دهد: مردم برای اکران فیلم های تاریخ گذشته و قدیمی به سینما نمی روند. علی سرتیپی اما شکست این طرح را قبول ندارد: هنوز اتفاق خاصی نیفتاده و فقط در اولین گام از دو فیلمی که اکران شده استقبال خوبی نشده است. سرتیپی درباره دلیل شکست این دو فیلم می گوید: مشکل بزرگ نبود تبلیغات است. متاسفانه هیچ تبلیغات مناسبی درباره این اکران ها صورت نگرفته و هنوز بین مردم جا نیفتاده است. نداشتن سانس های مناسب و البته فیلم هایی که انتخاب شدند، دیگر دلایل استقبال نکردن مخاطب است. این مناقشه هنوز هم ادامه دارد؛ مناقشه ای چهل ساله که به نظر می رسید به انتهای راه نزدیک شده، اما حالا شکست این طرح نشان از این دارد که هنوز کار زیادی پیش رو داریم برای برداشتن موانعی که آسیبش نه به سینما یا سینماگران که به مردمی رسیده که می خواستند مثل بقیه مردم دنیا آثار روز سینمای دنیا را روی پرده ببینند.