روزنامه شهروند کد خبر: 137533 تاریخ خبر: ۱۳۹۷ چهارشنبه ۲۰ تير نکات ایمنی در برق‌گرفتگی برق جرأت نمی‌کند ما را بگیرد فاطمه شمس| موضوع ساده است اما وقتی درگیرش می شویم چنان گیراست که دیگر ول کن قضیه نیست و این جا دانستن انواع ترفندهاست که تنها راه نجات است و می تواند ما را از سردرگمی محض رها کند. شاید شنیده اید که بعضی از برقکارهای ماهر می گویند: <<برق جرأت نمی کند ما را بگیرد>> درعوض کسانی هستند که وقتی می خواهند دوشاخه یک اتو را به پریز برق بزنند، اول چند ورد می خوانند و با دست های لرزان آن را داخل پریز می گذارند و سریع دستشان را عقب می کشند و از این که هنوز سالم ا ند، خدا را شکر می کنند. موضوعی که امروز به آن می پردازیم، <<برق گرفتگی>> است. بنا داریم از کاربلدهای این حرفه بپرسیم که چه کنیم برق ما را نگیرد و حالا اگر اتفاقی افتاد و ما را گرفت، چگونه خود را از شرش نجات دهیم. البته سادگی وسایل دم دستی در خانه و بیرون از آن را راهی برای نجات درنظر می گیریم که در هرجایی دچار حادثه شدیم یا کسی را دیدیم که دچار برق گرفتگی شده، بتوان او را نجات داد. حواستان را خوب جمع کنید، چون احتمالا بعد از خواندن کارگاه، یک امدادگر خبره در زمینه برق گرفتگی خواهید شد و دیگران از شما انتظار دارند. آسیب ها و صدمات سوختگی اعضای داخلی: عبور جريان برق از بدن، اول گرماي شديد تولید می کند و بعد اعضاي داخلي را می سوزاند اما ما فقط سوختگی روی پوست را می بینیم. شديدترين نوع سوختگي هم سوختگي ناشي از برق آن هم با جریان های بالاست. البته مقاومت بافت هاي مختلف بدن متفاوت است و در بدن هرکدام از ما هم فرق می کند. مثلا اعصاب و عروق بافت قوی تری نسبت به پوست، تاندون، چربي و استخوان دارند. تپش غیرعادی قلب: وقتی شخص دچار برق گرفتگی می شود، ابتدا ضربان های قلبش غیرعادی و ناهماهنگ می شود و گاهی تعدادش تا 8برابر زمان طبیعی خود می شود. بعد شخص دچار رعشه یا لرزش شدید می شود که در این موقع خطرها و عوارض برق گرفتگی خیلی زیاد است؛ ممکن است منجر به از کارافتادن قلب و تنفس و خدای ناکرده مرگ شود. تغییر تنفس و اعصاب: اعصاب و تنفس مقاومت بیشتری نسبت به اعضای دیگر بدن دارند، برای همین در جریان کم برق، دچار اختلال نمی شوند، اما اگر شدت جریان برق زیاد باشد، مرکز تنفس را از بین می برد، بدون آن که قلب متوقف شود که در این صورت مرگ در اثر تورم ریوی اتفاق می افتد. در اثر جریان الکتریکی، اعصاب محیطی قابلیت تحریک و هدایت خودشان را از دست می دهند و گاهی در اثر جریان برق روی عضله های خاص استفراغ های پشت سر هم پیش می آید که ممکن است باعث خفگی شخص شود. بعد از بهبودی برق گرفتگی آن قدر ساده نیست که اگر کسی دچار برق گرفتگی شد و بعد از کمک های امدادی به خانه برگشت، فکر کند قضیه تمام شده است. گاهی یک نفر که به ظاهر بهبود پیدا کرده و به کارهای عادی زندگی اش برمی گردد، دچار مشکلاتی می شود که حتی فکرش را هم نمی کند که به دلیل همان برق گرفتگی بوده. اگر شخص دچار حادثه به یکی از مشکلات زیر برخورد کرد، بهتر است بیشتر مراقب سلامتی اش باشد و به پزشک مراجعه کند: اختلال در قلب: این مسأله نوع شایع برق گرفتگی است که ممکن است بعد از چند هفته یا ماه و حتی سال رو شود. مهمترین آنها ناراحتی دریچه های قلب، انبساط قلب و لخته شدن خون است که خطرناک و کشنده است. اگر شخصی دچار ناراحتی های قلبی است، باید بیشتر مراقب باشد تا دچار برق گرفتگی نشود، چون دراین صورت عوارضی که که باید با آن دست وپنجه نرم کند، خیلی بیشتر از افراد معمولی است. اختلال در حس شنوایی و بینایی: معمولا کسی که دچار برق گرفتگی می شود، همان ابتدا در حواس شنوایی و بینایی اش مشکلی پیش می آید، اما بعد از گذشت چند وقت از برق گرفتگی معمولا افراد ممکن است دچار آب مروارید، ناراحتی های اعصاب چشم، تورم عصب و ورم پای چشم، کم شدن حس شنوایی یا کری شوند. اختلال در عصب: خوشبختانه در مواردی که ولتاژ برق زیاد نباشد، عوارض عصبی سطحی و گذرا هستند اما گاهی اختلالات عصبی مثل اختلالات مشاعر، هذیان و از دست دادن بخشی از حافظه ممکن است بعد از مدتی بروز کند. از وسایل فلزی دوروبرمان به سادگی عبور نکنیم درست است که در بیشتر برق گرفتگی هایی که اتفاق می افتد، شخص می تواند به کمک دیگران خود را از منبع برق دور کند، اما در دنیای پیشرفته امروزی که خیلی از وسایل قدیمی، برای سهولت و سادگی با برق کار می کنند، باید دانست که برق گرفتگی چرا اتفاق می افتد و چطور باید شرایط ایمنی را ایجاد کرد. برای این کار اول باید بدانیم که برق چیست و در چه شرایطی آدم را می گیرد؟ برق گرفتگي یعنی چه؟ وقتی به هر دلیلی برق از بدن شما عبور کند، شما دچار برق گرفتگی می شوید. این جریان الکتریکی می تواند از یک ولتاژ کم وارد بدن شما شده باشد یا خدای ناکرده از یک جریان ولتاژ زیاد که خطرناک است. اگر شدت برق گرفتگی آن قدر زیاد باشد که بدن شما عکس العمل شدید نشان بدهد، به شما شوک الکتریکی وارد شده. این نوع برق گرفتگی ممکن است اثرش از احساس شوک کم شروع شود تا حالت سنگ کوپ یا بیهوشی کامل برسد. معمولا بیشتر از 99ونیم درصد کسانی که دچار برق گرفتگی می شوند، می توانند خودشان را از سیم یا آن منبع برق گرفتگی جدا کنند اما در مواردی هم ممکن است این اتفاق نیفتد. علایم عمومي علایم عمومی برق گرفتگی بسته به شدت جريان برق و مدت زمان تماس با آن فرق می کند: تنفس تندتند و كوتاه، سوختگي پوست، گيجي و رفتار آشفته، از دست رفتن هوشياري برای یک لحظه برق گرفتگی 2مرحله دارد: آستانه احساس، آستانه انقباض. آستانه احساس برای عبور جریان کم برق از بدن شماست و برای قسمت های مختلف بدن فرق می کند. مثلا آستانه احساس پوست بیشتر از 2 ونیم برابر زبان است، اما آستانه انقباض بعد از گذشتن یک جریان مشخصی به وجود می آید که عضلات بدن دچار عکس العمل می شوند. آستانه انقباض اعضای بدن هم با هم فرق می کنند اما در کل شدت آن از آستانه احساس بیشتر است. خودت را به من نچسبان! قبل از آموزش کمک های اولیه برای شخصی که دچار برق گرفتگی شده یک نکته را بدانید که خیلی اهمیت دارد. اگر هنگام نزدیک شدن به مصدوم احساس مور مور شدن و قلقلک در پاها کردید، بلافاصله بایستید. این حس به شما علامت می دهد که روی زمین پر از الکتریسیته هستید و جریان برق از یک پای شما وارد و از پای دیگر خارج می شود. در این زمان آرامش خود را حفظ و فوری یک پای خود را از روی زمین بلند کنید، بچرخید و برگردید تا از این محیط خارج شوید. برق گرفتگی وقتی اتفاق می افتد که برق مسیر رفت وبرگشت داشته باشد. در این مواقع فرد یا باید روی یک پا بایستد یا دو پا را کامل به هم بچسباند تا در صورت ورود برق راهی برای خروج آن نباشد و خطر به حداقل برسد. خطرناک ترین حالت برق گرفتگی زمانی است که جریان برق از یک دست وارد و از دست دیگر خارج شود. در این هنگام جریان برق از قلب و ریه گذشته و می تواند باعث از کار افتادن این اعضا و درنهایت منجر به مرگ شود، اما مراحل کمک به شخص مصدوم در زمان برق گرفتگی شامل موارد زیر است: جریان برق را از منبع جدا و قطع کنید دوشاخه را از برق بیرون بکشید. اگر وسیله برقی این حادثه را ایجاد کرده از کلیدش برای خاموش کردن استفاده نکنید، چون ممکن است خراب باشد و باز برق گرفتگی ایجاد کند. اگر بنا به شرایطی این امکان وجود ندارد سراغ فیوز بروید و همه دکمه هایش را خاموش کنید. اگر شرایط موجود اجازه نمی دهد جریان برق را قطع کنید روی یک جسم خشک عایق مثل چند لایه روزنامه، یک زیرانداز لاستیکی یا چوب بایستید. از یک وسیله عایق و خشک مثل چوپ و جارو برای جدا کردن مصدوم از منبع برق کمک بگیرید. یک پارچه خشک مثل روسری یا شال گردن را دور آن قسمتی از بدن مصدوم که به برق وصل شده قلاب کنید و او را به سمت دیگری بکشید تا از منبع برق دور شود. اگر هم این وسایل دم دست تان نبود، آن قسمت از لباس مصدوم که خشک و آزاد است را بگیرد و بکشید. حواس تان باشد دست تان به بدن مصدوم نخورد چون داخلش برق جریان دارد. اگر برق گرفتگی در محیط صنعتی و با ولتاژ زیاد اتفاق افتاده باشد از مصدوم و محیط برق گرفتگی کاملا دور شوید و به هیچ چیز دست نزدید تا مطمئن شوید جریان برق قطع شده است. تا 30متر دورتر از منبع برق باز هم ممکن است برق جریان داشته باشد. تصور نکنید با وسایلی مثل چوپ خشک، یا شال و روسری می توانید مصدوم را نجات دهید. چون جریان برق شدید است اجسام عایق نمی توانند آن طور که باید از شما محافظت کنند. اگر مصدوم نفس نمی کشد و تنفس قطع شده باید بلافاصله تنفس دهان به دهان را شروع کنید. وقتی عملیات شما موفقیت آمیز بود و تنفس مصدوم برگشت، او را به سمت پهلو بخوابانید. منظور، وضع پایدار خوابیده به پهلو است که یعنی: بدن بیمار را از قسمت لگن و شانه به پهلو بچرخانید و سرش را تا حد امکان به یک طرف برگردانید. پای تحتانی را تا حد امکان صاف نگه دارید. پای فوقانی را طوری بگذارید که در قسمت زانو و لگن، زاویه قائمه ایجاد شود. دست تحتانی باید صاف باشد و دست بالایی در قسمت آرنج روی دست تحتانی خم شود. از تکنیک خم کردن سر به عقب و حمایت فک استفاده کنید. صورت کمی به طرف پایین قرار بگیرد. در صورت نیاز به تکیه گاه، دست یا هر تکیه گاه دیگری را زیر سر بگذارید. حالا علایم حیاتی او را کنترل کنید. اگر مصدوم نبض نداشت بلافاصله سی پی آر را شروع کنید. وقتی نبض و تنفس کاملا برگشت مصدوم را در وضع پایدار خوابیده به پهلو قرار دهید. حالا از علایم حیاتی اش مطمئن شوید. اگر مصدوم هوشیار نبود علایم حیاتی اش را شامل راه هوایی، تنفس و نبض کنترل کنید. مصدوم را در وضع پایدار به پهلو بخوابانید. اگر مصدوم هوشیار شد کمی با آب سرد سوختگی ها را خنک کنید تا از دمای بدن مصدوم کاسته شود. اگر کسی تا به حال با اورژانس تماس نگرفته، خودتان تماس بگیرید. تا قبل از آمدن نیروهای اورژانس مدام علایم حیاتی مصدوم را کنترل کنید. وقتی نیروهای امدادگر آمدند، مدت زمان برق گرفتگی را به آنها بگویید. درمان را برای کم کردن شوک انجام دهید.