روزنامه شهروند کد خبر: 133525 تاریخ خبر: ۱۳۹۷ پنج شنبه ۲۷ ارديبهشت در باب جمعیت کتابخوان و نمایشگاه کتاب تهران ابراهیم عمران در خلال برگزاری نمایشگاه کتاب امسال که قرار بود <<نه>> به کتاب نخواندن باشد؛ اعلام شد رکورد ۶۰ میلیارد تومانی خرید کتاب در میانه راه، به بار نشست و بار دیگر این که، اعداد نجومی میلیونی و میلیاردی در حوزه فرهنگ و هنر سبب می شود لَختی بیشتر درنگ کنیم در این آمارهای بعضا دلخوشانه! آمار یعنی جمع و ضرب و تفریق و تقسیم؛ با این داده ها، اگر عدد ۶۰ میلیارد را بر جمعیت ۸۰ میلیونی کشور تقسیم کنیم، یعنی هر نفر می تواند با ۷۵۰ تومان خرید، این عدد را هماره زنده نگه دارد. البته پرواضح است که مراد از همه در آمار، نوزادان و بچه هایی که خواندن نیاموخته اند هنوز و اصولا بی سوادان، نیست؛ آنچه مقصود است در فرضیات علم آماری است و بس؛ و اگر از این نیز فراتر رویم و واقعی تر بسنجیم و جمعیت زیر <<30 سال>> کشور که بنا بر گفته مرکز آمار، 50 درصد است را سرفصل این نوشته قرار دهیم؛ چیزی نزدیک به <<40میلیون>> نفر واجد خواندن در این میان هستند و کاری به جمعیت بالای 30 سال نداریم (هر چند بیشتر کتابخوانان بالای این سن هستند). حال این عدد بسیار بالفعل، اگر بخواهند همین 60 میلیارد ده روز نمایشگاه را سر پا نگاه دارند باید <<هزار و پانصد تومان>> ناقابل (که قیمت مثلا آدامس و پفک و چیپس و شکلات هم شاید نباشد) را هزینه کنند! پس کجایند این جمعیت فرضی که طی ماه می توانند <<سه ده روز>> را این چنین پرمایه برای نشر و ناشر و کتابفروش، رویایی کنند؟ همان طور که در رفت وآمد روزانه در مکان های عمومی، نشانی از کتاب و کتابخوانی مشاهده نمی شود؛ به طریق اولی نتیجه آن خواهد بود که جمعیت بالایی از کشور، اصولا با نگره کتابخوانی بیگانه هستند و در سبد ذهنی و مالی شان این اندیشه قوتی ندارد. ذهنی از آن جهت که تا روان و ذهن نخواهد و دستور ندهد، لامحاله، قدرت خرید که مالی باشد به کار نمی افتد و مادامی که این دو در ستیز مفهومی با هم هستند؛ فرجامی چنین نیز متصور خواهد بود برای همیشه. رفتارشناسی و نتیجه گیری از 10 روز نمایشگاه کتاب به هیچ وجه نمی تواند نگرش درستی از وضع نشر را نشان دهد و اگر سرخوش این آمارها شویم، در طی سال جز افسوس و حرمان که کجایند این خریداران؛ چیزی نصیب بنگاه های نشر نمی شود. به باور خیلی از کندوکاوکنندگان کتابخوانان، قیمت، بحث و مانع اصلی نخواندن نیست؛ آنچه نخواندن و نه به آن را می تواند از پای درآورد، اندیشه و نیاز به خواندن و دانستن است و لاغیر... وگرنه 40 میلیون نفر اگر تصمیم بگیرند ماهی پنج هزار تومان برای کتاب هزینه کنند؛ همه ایام روز و ماه و سال ما، نمایشگاه کتاب خواهد بود؛ بی پس و پیش این جور نمایشگاه ها و بی هزینه های برگزاری برای صاحبان غرفه! اگر این چنین باشد که طی 10 روز ۶۰ میلیارد فروش رفته باشد؛ انگار برای بعضی چنین تعریف شده که فقط خواندن و اندیشیدن برای این 10 روز است و بس و با این آمارها ناخواسته، ایست خواندن و خریدن می دهند که به قول سعدی: شب پراکنده خسبد آن که پدید / نبود وجه بامدادانش / مور گرد آورد به تابستان / تا فراغت بود زمستانش پی نوشت: گویا در پایان 10 روز رقم <<یکصد و سی میلیارد>> بر جای ماند و جمع و تفریق ما هم باید رکورد دیگری ثبت نماید!