| فواد شمس| کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی گردشگری|
یکی از رویدادهایی که توجه گردشگران را به خود جلب میکند مسابقات و رویدادهای ورزشی است که با شرکت تیمهای مختلف ورزشی و از نقاط مختلف کشور برگزار میشود. درحال حاضر، یکی از دغدغههای بازاریابان و سازماندهندگان رویدادهای ورزشی، بالا بردن میزان استقبال بازدیدکنندگان و تماشاگران از طریق شناسایی علل و عواملی است که بر حضور آنها تاثیرگذار است. علل و عوامل مختلفی وجود دارد که بر قصد و میل گردشگران برای حضور در یک رویداد ورزشی تاثیرگذار است. همچنین بسیاری از تحقیقات نشان دادهاند که بازدارندهها و موانع موجود بر سر راه گردشگران و نیز چگونگی ادراک گردشگران از محدودیتها، بر تمایل آنها به مسافرت و حضور آنها در یک رویداد تأثیر میگذارد، از اینرو، مشکل بازاریابان رویدادهای ورزشی، شناسایی روشهایی است که با سرمایهگذاری روی آنها بتوانند میزان محدودیتهای موجود بر حضور گردشگران را کاهش دهند و همچنین بتوانند علاقه به رویداد را به مسافرت و حضور در آن تبدیل کنند. شناسایی؛ علاقهمندند تا انگیزههای مصرفکنندگان خود را بدانند عوامل موثر بر رفتار تماشاگران مسأله مهمی برای بازاریابان ورزشی است، زیرا درآمد ناشی از حضور تماشاگران در بازیها، منبع درآمد مهمی برای ورزشهای حرفهای است. اگر عوامل موثر بر رفتار تماشاگر روشن شود، بازاریابان ورزشی قادر خواهند بود راهبردهای موثر بیشتری برای بازار هدف خود تبیین کنند. بررسی راههای مختلف و عوامل مهم برای حضور یا عدمحضور گردشگران در رویدادهای ورزشی و میزان اهمیت و ترتیب اولویت هر یک از آنها، نخستین گام لازم برای شروع فعالیت علمی و مدون برای بالا بردن میزان حضور گردشگران ورزشی در رویدادهای ورزشی است. در سالهای اخیر شاهد برگزاری رخدادهای ورزشی بسیار زیادی از المپیکها تا جامهای جهانی مختلف بودهایم. در این رخدادها میلیونها گردشگر از سراسر جهان جابهجا میشدند.
میلیاردها میلیارد دلار به چرخش درمیآمد، به صورتی که پیوندی بین صنعت گردشگری و ورزش به وجود آمده است. درواقع ورزش و گردشگری اینروزها بیش از گذشته در هم تنیده شدهاند. از اینرو باید برای استفاده از این بازار بزرگ برنامهریزیهای لازم صورت بگیرد. گردشگری ورزشی دیگر از یک حالت لوکس خارج و تبدیل به یک پدیده عمومی شده است، به صورتی که میلیونها تقاضای مختلف برای گردشگری در حوزه ورزش را شاهد هستیم.
مطالعاتی که در مورد گردشگری ورزشی صورت گرفته است کمک خواهد کرد که برنامهریزان و سازماندهندگان مسابقات و رویدادهای ورزشی داخلی و بینالمللی، عوامل موثر بر جلب تماشاگران و گردشگران را بشناسند و برای افزایش تعداد آنها تلاش کنند. رشد فراوان گردشگری ورزشی در سالهای اخیر به هر دو عامل رشد تقاضا و رشد در میزان فعالیتهای تجاری نسبت داده شده است. با توجه به اینکه تمرکز باید روی گردشگری ورزشی باشد، توسعه این نوع گردشگری فرصتهای زیادی را فراهم میکند. تعداد گردشگران برای تماشای ورزش، یک دلیل اولیه برای رشد سریع سفر بوده است. از منظر مقصد، گردشگری ورزشی، توسعه و بازاریابی رویدادهای ورزشی برای به دست آوردن فواید اجتماعی و اقتصادی است. برای مصرفکننده، هدف دیدن یا شرکت در یک رویداد ورزشی است. از دید سازماندهندگان رویداد، گردشگر ممکن است فقط یکی از چندین هدف بازار برای جلبکردن باشد.
پیشنهاد میشود برای افزایش حضور گردشگران در رویدادهای ورزشی انگیزههای آنها به خوبی شناسایی شود و اطلاعرسانی دقیقی درباره جاذبههای رویداد و مقصد صورت گیرد؛ همچنین هزینههای مالی، مشکلات ایمنی و سلامتی به حداقل ممکن برسد. به برگزارکنندگان و سازماندهندگان رویدادهای ورزشی نیز پیشنهاد میشود در کنار رویدادهای ورزشی، جشنهایی متناسب با فرهنگ شهر میزبان رویداد برگزار کنند و درنهایت مسئولان سازمان گردشگری باید با سازمانها و فدراسیونهای ورزشی ارتباط و تعامل خوبی برقرار کنند تا هنگام برگزاری رویدادهای ورزشی، گردشگران ورزشی بیشتری در رویدادهای ورزشی شرکت کنند.