| سید وحید ظهوری حسینی | کارشناس ارشد حقوق بین‌الملل و عضو موسس بنیاد علمی فرهنگی کوثر افغانستان|
آیت‌الله هاشمی رفسنجانی یکی از استوانه‌های اصلی انقلاب بودند و مهاجران مسلمان افغانستان از زمانی که به ایران آمدند با نام، آثار و صحبت‌ها و همکاری ایشان آشنا بودند. ما بارها در نمازهای جمعه به خاطر این‌که ایشان خطبه می‌خواندند حضور داشتیم. ایشان که به‌عنوان یکی از یاران نزدیک امام محسوب می‌شدند، در طول دوران ریاست‌جمهوری ارفاق‌های زیادی نسبت به مهاجران افغانستانی قایل شدند. همزمان با پیروزی مجاهدین در افغانستان و روی کار آمدن دولت اسلامی در این کشور، همکاری نزدیکی را بین ایران و افغانستان شاهد بودیم. حتی بعد از ریاست جمهوری‌شان نیز این ارتباط تنگاتنگ معنوی و فرهنگی و سیاسی را بین دو کشور هم‌کیش و هم‌زبان حفظ کردند.
یکی از نکات عمده‌ای که آیت‌الله هاشمی به آن پرداختند تسهیلات و کمک‌های شایانی بود که برای مهاجران در نظر گرفته شد. مهاجرانی که امروز در ایران به‌عنوان شهروند ایرانی شناخته نمی‌شوند و هیچ یارانه‌ای دریافت نمی‌کنند، در زمان ریاست‌جمهوری ایشان، مستحق گرفتن کوپن خوار و بار شدند. ایشان درد انقلاب و مهاجران را درک می‌کردند و به همین علت ارفاق ویژه‌ای نسبت به مهاجران داشتند، مهاجرانی که از نهضت امام و بعد از آن هم رهبری‌های رهبر جمهوری اسلامی مستفیض هستند.
یکی از موارد دیگری که برای من مهم و اررزشمند است، بحث ارتباطات فرهنگی بین دو کشور و در نظر گرفتن تسهیلات برای تحصیل مهاجران افغانستانی است. در دوران ریاست‌جمهوری ایشان تعداد کثیری از مهاجران هم به صورت بورسیه و هم از طریق کنکور توانستند وارد دانشگاه‌های ایران شوند و ادامه تحصیل دهند. همچنین در همان دوران نشریات مشترک فرهنگی بین دو کشور فعالیت کردند و شاهد تأسیس مراکز فرهنگی فعالی بودیم.
یکی از مهم‌ترین همکاری‌های آیت‌الله هاشمی بحث درمان افغانستانی‌ها در ایران بود. ایشان به بیمه مهاجران کمک کردند و درمانگاه قوی مجهزی برای درمان مهاجران افغانستانی تأسیس شد که نه قبل از دوران ایشان و نه بعد از آن ادامه پیدا نکرد. این مرکز در جنوب تهران مجوز داشت و در آن پزشکان افغانستانی به درمان مهاجران می‌پرداختند. پس از دوران ایشان هم پزشکان افغانستانی در درمانگاه‌های دیگر به درمان مهاجران پرداختند ولی مرکز رسمی به آن شکل، دیگر به وجود نیامد. یادم است که شهید کاظمی از مجاهدین افغانستان، سرپرستی این درمانگاه را به عهده گرفتند.
موضوع دیگر هم بحث بیمه مهاجران بود. بیمه‌ای که الان داریم و سر و صدا پیدا کرده و از طریق آن در شرایط خاص کمک‌های ناقص و محدودی هم به مهاجران می‌شود در آن زمان شکل کاملتری داشت. هم بیمه کارگران و هم بیمه خدمات درمانی و هم بیمه دانشجویان را در آن دوران داشتیم. بیمه کار و تأمین اجتماعی هم تا حدودی در آن زمان به مهاجران تعلق گرفت که خیلی‌ها از همان بیمه به بازنشستگی رسیدند و امروز از تسهیلات آن بهره‌مند هستند.