شهروند| بالاخره در نخستین روزهای هفتمین ماه کاری مجلس دهم که از همان روزهای نخست به مجلس اعتدال معروف شد، نخستین دیدار رئیس و هیأترئیسه فراکسیون امید که داعیهدار مشی اصلاحطلبی و اعتدالگرایی است با دولت اعتدال در کاخ سعدآباد برگزار شد. در این دیدار که مهمترین خروجیاش تشکیل کمیته مشترکی برای تداوم تعامل فراکسیون امید و دولت بود، یکسو حسن روحانی رئیسجمهوري، محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت، مرتضی بانک معاونکل سرپرست نهاد ریاستجمهوری، محمدعلی نجفی مشاور، محمد نهاوندیان رئیس دفتر و حسینعلی امیری معاون پارلمانی رئیسجمهوری نشسته و در مقابل محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امید به همراه اعضای هیأترئیسه این فراکسیون و همچنین محمدعلی وکیلی و علیاصغر یوسفنژاد دو نفر دیگر از امیدیهای مجلس که هر دو از اعضای هیأترئیسه مجلس شورای اسلامی هستند، حضور داشتند. البته مسعود پزشکیان ناظر هیأترئیسه فراکسیون امید و نایبرئیس نخست مجلس شورای اسلامی در این جلسه غایب بوده است.
با وجود وقفه چند ماهه در برگزاری این دیدار مهم، آنچنان که محمود صادقی میگوید مسائل مهمی از سوی طرفین مطرح شده است. او در توضیحات مشروحی که پس از برگزاری این دیدار مهم در گفتوگو با «شهروند» مطرح کرد، از نشست یکساعته اعضای فراکسیون امید در نهاد ریاستجمهوري خبر داد که پیش از آغاز نشست اصلی با رئیسجمهوری و هیأت همراه ایشان برگزار شده و در آن جلسه با تقسیمکاری که میان اعضا صورت گرفته، محور بحثهای هر یک مشخص شده و با این حال درنهایت فرصت به تمامی امیدیها نرسیده است.
ناگفتههای ملاقات دیرهنگام
به گفته این نماینده عضو هیأترئیسه فراکسیون امید علاوه بر خودش که قصد داشته به راهکارهای تعامل دولت و مجلس برای مقابله با فساد اقتصادی اشاره کند، عبدالکریم حسینزاده و محمد فیضی که قرار بوده درباره انسجام ملی از منظر حقوق اقلیتهای مذهبی و همچنین حقوق اقوام صحبت کنند، فرصت اظهارنظر پیدا نکردند و این در حالی بوده که ابتدا به نمایندگان حاضر در جلسه اعلام شده که زمان جلسه طولانیتر خواهد بود اما روحانی در میانه جلسه زمان پایان جلسه را اندکی زودتر اعلام کرده است.
گلایه فراکسیون امید از کمتوجهی دولت
به گفته صادقی، در ابتدای جلسه رئیس فراکسیون امید برخی از گلایههای اعضای این فراکسیون از دولت را به رئیسجمهوری انتقال داده و با اشاره به جریان ترمیم کابینه که درنهایت با حمایت کامل فراکسیون امید و رأیاعتماد مجلس به سه وزیر پیشنهادی دولت به انجام رسید، به روحانی گفته که بهتر بود دولت از همان ابتدا با هماهنگی و تعامل با نمایندگان، گزینههای خود را معرفی میکرد.
تمایل به ترمیم تیم اقتصادی پیش از استعفای سهگانه
با وجود اینکه انتشار صحبتهای چهارشنبه هفته گذشته محمدرضا عارف درباره لزوم انجام حداقل یک تغییر در تیم اقتصادی دولت، او را ناچار به بیان توضیحات مکتوب درباره تیترهای استفاده شده ازسوی برخی رسانهها کرد، رئیس فراکسیون امید در جلسه مهم صبح پنجشنبه با رئیسجمهوری بار دیگر این موضوع را پیش کشید و خواستار ارائه دو برنامه کلیدی در بخش اقتصادی دولت شد و این در حالی است که رئیسجمهوری نیز با منطقی دانستن این خواسته، به برخی ناهماهنگیها در تیم اقتصادی دولت اذعان کرد.
آنچنان که صادقی از قول رئیسجمهوری بیان کرد، روحانی در بخشی از این جلسه گفته هماهنگی کامل میان بخشهای اقتصادی وجود ندارد و این مسأله در جریان تصویب برنامه ششم در کمیسیون تلفیق مجلس نمود یافته است؛ ناهماهنگیهایی که به نظر میرسد ناشی از اختلافنظر میان تعدادی از اعضای تیم اقتصادی دولت درباره مسائل مختلف باشد و این در حالی است که در ادامه این بحث، عارف پیشنهادهایی را برای انجام دو تغییر در دولت بعدی روحانی مطرح میکند و خواستار انجام این تغییرات پس از انتخابات میشود و جالبتر آنکه روحانی در واکنش به این پیشنهاد، قاطعانه بر لزوم تعامل بین دولت و مجلس تأکید میکند.
تداوم فعالیت کمیتههای سهگانه
صادقی که در جلسه داخلی فراکسیون امید برای فعالکردن تعامل دولت و مجلس پیشنهاد تداوم فعالیت سه کمیتهای که در جریان رأی اعتماد به وزرای آموزش و پرورش، ورزش و جوانان و همچنین فرهنگ و ارشاد اسلامی در فراکسیون امید تشکیل شده بود را مطرح کرده، معتقد است برای تعامل با دولت در سایر بخشها نیز نیاز به برنامهریزی ازسوی فراکسیون امید و مهمتر از آن، فعالیت و تحرک بیشتر از سوی دولت است.
دولت بالاخره قدرت فراکسیون امید را پذیرفت!
نماینده مردم تهران در مجلس که یکی از مهمترین علل عدم شکلگیری رابطه اصولی و تعامل سازنده میان دولت و مجلس را کمکاری مسئولان ذیربط دولتی بهویژه معاونت پارلمانی و نیروهای دفتری نهاد ریاستجمهوری عنوان میکند، معتقد است: دولت بهویژه تا پیش از جریان رأی اعتماد به سه وزیر جدید، بهشدت از ضعف در تحلیل فضای مجلس رنج میبرد و درک درستی از فضای مجلس دهم نداشت؛ بماند که بالاخره در جریان رأی اعتماد، عملا با قدرت فراکسیون امید آشنا شده است.
شعف روحانی از رأی اعتماد مجلس
بهگفته صادقی، رئیسجمهوری و دیگر اعضای دولت در این جلسه بهویژه نجفی و بانک بارها از عملکرد فراکسیون امید در جریان رأی اعتماد تشکر و قدردانی کرده و از موفقیتی که حاصل شده، مشعوف بودند و خوشحالی و خرسندی شخص رئیسجمهوری نیز در طول جلسه به چشم میآمد. او به نقل از روحانی اعلام کرد که شانتاژهای رسانهای درباره سه وزیر پیشنهادی باعث شده بود حتی برخی از اعضای دولت نیز درباره موفقیت وزرا دچار تردیدهایی شوند اما بعد از کسب رأی بالا در صحن متوجه قدرت و اکثریت فراکسیون امید شدند.
آنچنان که این عضو هیأترئیسه فراکسیون امید تشریح کرد، محمدعلی وکیلی در بخشی از جلسه با ارایه تحلیل گفتمانی از فضای حاکم بر مجلس و دولت، بر این مسأله که فراکسیون همراه دولت تدبیر و امید، فراکسیون امید است، تأکید کرده و در این رابطه توضیح داده که اصولگرایان حامی دولت با انگیزههای تاکتیکی از دولت پشتیبانی میکنند، اما فراکسیون امید بهخاطر همسویی گفتمانی با دولت از آن حمایت میکند. نکته جالب آنکه باوجود تکراری بودن این گفته، گویا این موضوع برای روحانی و بانک بسیار تازگی داشته و صحت تحلیل وکیلی را مورد تأیید قرار دادهاند!
آذرماه؛ حقوق شهروندی عملیاتی میشود
صادقی همچنین به صحبتهایی که از سوی فاطمه سعیدی و مصطفی کواکبیان در جلسه مطرح شد نیز، اشاره کرد و پس از آنکه به توضیحاتی درباره صحبتهای تنها نماینده زن حاضر در جلسه درباره مطالبههای فرهنگیان و لزوم بکارگیری ظرفیت بانوان در دولت بعدی اشاره کرد، به مسائلی همچون حقوق شهروندی و لزوم توجه به احزاب که توسط کواکبیان عنوان شد، پرداخت و در حاشیه این بحث، از وعده رئیسجمهوری برای عملیاتی کردن بحث حقوق شهروندی از آذرماه خبر داد.
انتقاد از فضای نامساعد دانشگاهها
بهگفته صادقی، روحانی توضیح چندانی در اینباره نداده اما از آنچه بیان شده، پیداست که این وعده مربوط به همان اقدامی است که در ابتدای دولت در معاونت حقوقی آغاز شد و در ادامه اساتید و فرهیختگان فراخوانده شدند که پیشنهادهای خود را در این رابطه مطرح کنند. کواکبیان همچنین نسبت به فشارهایی که بر دانشجویان اعمال میشود و فضای نامساعد فعالیت تشکلهای دانشجویی انتقاد کرده است و این درحالی است که بهزعم صادقی بخشی از این مشکلات خارج از حیطه تواناییهای دولت است اما کمکاریها نیز در این راستا بیتأثیر نیست.
سکوت درباره رفع حصر
در جلسه پیش از ظهر پنجشنبه هفته گذشته، اما علاوه بر تمامی این مسائل، موضوع دیگری نیز مورد مطالبه فراکسیون امید قرار گرفت؛ بهگفته صادقی، موضوع رفع حصر که یکی از مطالبههای روحانی در جریان تبلیغات انتخاباتی بود، یکی از مسائلی بوده که از سوی کواکبیان مورد تاکید قرار گرفته و بر این اساس، فراکسیون امید خواستار تحرک بیشتر دولت برای حل این معضل شده است. البته پاسخ روحانی به این مطالبه درباره رفع حصر، سکوت بوده است.