حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در نامه‌ای به آقای روحانی رئیس‌جمهوری، سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه را ابلاغ کردند.
این سیاست‌های کلی بر پايه محورهاي سه‌گانه «اقتصاد مقاومتي»، «پيشتازي در عرصه علم و فناوري» و «تعالي و مقاوم‌سازي فرهنگي» و با در نظر گرفتن واقعیت‌های موجود در صحنه داخلی و خارجی تنظيم شده است تا با تحقق اهداف برنامه ششم، به ارایه الگوی برآمده از تفکر اسلامی در زمینه پیشرفت که به‌کلی مستقل از نظام سرمایه‌داری جهانی است، کمک کند.
سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه دارای 80 بند و شامل سرفصل‌های امور: «اقتصادی»، «فناوری اطلاعات و ارتباطات»، «اجتماعی»، «دفاعی و امنیتی»، «سیاست خارجی»، «حقوقی و قضایی»، «فرهنگی» و «علم، فناوری و نوآوری» است.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی رهبر معظم انقلاب اسلامی متن ابلاغیه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به رئیس‌جمهوری که همزمان برای مجلس شورای اسلامی و مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال شده، به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحيم
جناب آقاي دكتر روحاني
رئيس‌جمهور محترم
با سلام و تحيت
اينك كه در آستانه ماه‌هاي آغازين دهه دوم چشم‌انداز 20ساله كشور قرار داريم، سياست‌هاي كلي برنامه پنج‌ساله ششم توسعه ابلاغ مي‌گردد.
اين مجموعه پس از بررسي‌هاي فراوان و مشورت با مجمع تشخيص مصلحت نظام و بر پايه محورهاي سه‌گانه «اقتصاد مقاومتي»، «پيشتازي در عرصه علم و فناوري» و «تعالي و مقاوم‌سازي فرهنگي» تنظيم شده است.
اتكا بر توانايي‌هاي انساني و طبيعي و امكانات داخلي و فرصت‌هاي وسيع برآمده از زيرساخت‌هاي موجود در كشور و بهره‌گيري از مديريت جهادي و روحيه انقلابي و تكيه بر اولويت‌هاي اساسي آمده در سياست‌هاي كلي: «اصل 44»، «اقتصاد مقاومتي»، «علم و فناوري»، «نظام اداري» و «جمعيت» و از همه بالاتر توكل به قدرت لايزال الهي می‌تواند ما را به‌رغم تمايل و اراده دشمنان عنود، با تحقق اهداف برنامه ششم در ارایه الگويي برآمده از تفكر اسلامي در زمينه پيشرفت، كه به كلي مستقل از نظام سرمايه‌داري جهاني است، ياري رساند.
در تدوين اين سياست‌ها تلاش شده است با در نظر گرفتن واقعيت‌هاي موجود در صحنه داخلي و خارجي، مجموعه‌اي به‌عنوان سياست‌هاي كلي كه مبناي تنظيم قانون پنج‌ساله ششم خواهد بود، تعيين شود كه در يك دوره پنج‌ساله كاملا دست‌يافتني باشد.
مراقبت و دقت نظر جنابعالي و ساير مسئولان در قواي سه‌گانه و نظارت مجمع تشخيص مصلحت نظام، اطمينان لازم را براي حسن اجراي اين سياست‌ها در مراحل تنظيم و اجراي برنامه، تأمين خواهد كرد.
لازم است قدرداني خود را از تلاش‌هاي مجمع تشخيص مصلحت نظام، هيأت دولت، دبيرخانه مجمع و كارشناسان فعال و همكار در اين مجموعه‌ها و ساير دست‌اندركاران تنظيم و تدوين اين سياست‌ها در روند جديد، ابراز دارم.
نسخه‌اي از اين سياست‌ها همزمان براي مجلس شوراي اسلامي و مجمع تشخيص مصلحت نظام ارسال مي‌گردد.
سيدعلي خامنه‌اي
9/تیرماه/ 1394
بسم الله الرحمن الرحيم
سياست‌هاي كلي برنامه ششم توسعه
امور اقتصادي
1- رشد اقتصادي شتابان و پايدار و اشتغالزا به گونه‌اي كه با بسيج همه امكانات و ظرفيت‌هاي كشور، متوسط رشد 8درصد در طول برنامه محقق شود.
2- بهبود مستمر فضاي كسب و كار و تقويت ساختار رقابتي و رقابت‌پذيري بازارها.
3- مشاركت و بهره‌گيري مناسب از ظرفيت نهادهاي عمومي غيردولتي با ايفاي نقش ملي و فراملي آنها در تحقق اقتصاد مقاومتي.
4- توسعه پیوندهای اقتصادی و تجاری متقابل و شبکه‌ای کشور به‌ويژه با كشورهاي منطقه آسياي جنوب غربي، تبدیل شدن به قطب تجاری و ترانزیتی و انعقاد پيمان‌هاي پولي دو و چند‌جانبه با كشورهاي طرف تجارت در چارچوب بندهاي 10، 11 و 12 سیاست‌های كلي اقتصاد مقاومتی.
5- گسترش و تعميق نظام جامع تأمین مالی و ابزارهای آن (بازار پول، بازار سرمایه و بيمه‌ها) با مشارکت اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و خارجی و افزايش سهم موثر بازار سرمايه در جهت توسعه سرمايه‌گذاري و ثبات و پايداري و كاهش خطرپذيري فعاليت‌هاي تجاري و اقتصادي كشور با تأكيد بر ارتقای شفافيت و سلامت نظام مالي.
6- تأمین مالی فعالیت‌های خرد و متوسط به وسیله نظام بانکی.
7- ارتقای كيفي و كمي نظام جامع صنعت بيمه و ابزارهاي آن (بازارهاي رقابتي، بيمه اتكايي و...) با مشاركت اشخاص حقيقي و حقوقي داخلي و خارجي به منظور توسعه سرمايه‌گذاري و ثبات و پايداري و كاهش خطرپذيري فعاليت‌هاي تجاري و اقتصادي كشور.
8- جذب سرمايه ايرانيان خارج از كشور و سرمايه‌گذاران خارجي با ايجاد انگيزه و مشوق‌هاي لازم.
9- اعمال نظارت كامل و فراگير بانك مركزي بر بازار و موسسات پولي، بانكي و اعتباري و ساماندهي موسسات و بازارهاي غيرمتشكل پولي و مالي در جهت ارتقای شفافيت و سلامت و كاهش نسبت مطالبات غيرجاري به تسهيلات.
10- تغيير نگاه به نفت و گاز و درآمدهاي حاصل از آن، از منبع تأمين بودجه عمومي به «منابع و سرمايه‌هاي زاينده اقتصادي» و دایمي شدن اساسنامه صندوق توسعه ملي با تنفيذ اساسنامه موجود و واريز سالانه 30درصد از منابع حاصل از صادرات نفت و ميعانات گازي و خالص صادرات گاز به صندوق توسعه ملي و افزايش حداقل 2 واحد درصد ساليانه به آن.
10- 1- استقلال مديريت حساب‌ها از بانك مركزي.
10- 2- ارایه تسهيلات از منابع صندوق توسعه ملي به بخش‌هاي غيردولتي به صورت ارزي.
10- 3- استقلال مصارف صندوق توسعه ملي از تكاليف بودجه‌اي و قوانين عادي.
10- 4- سپرده‌گذاري ارزي حداكثر 20درصد از منابع ورودي صندوق، نزد بانك‌هاي عامل در قبال اخذ خط اعتباري ريالي از بانك‌هاي مذكور براي ارایه تسهيلات ريالي به بخش كشاورزي، صنايع كوچك و متوسط و تعاوني با معرفي صندوق توسعه ملي.
11- تكميل زنجيره ارزش صنعت نفت و گاز و كاهش شدت انرژي.
12- حمايت از تأسيس شركت‌هاي غيردولتي براي سرمايه‌گذاري در فعاليت‌هاي اكتشاف (نه مالكيت)، بهره‌برداري و توسعه ميادين نفت و گاز كشور به‌ويژه ميادين مشترك در چارچوب سیاست‌های کلی اصل 44.
13- افزايش سهم انرژي‌هاي تجديدپذير و نوين و گسترش نيروگاه‌هاي پراكنده و كوچك مقياس.
14- تحقق كامل هدفمندسازي يارانه‌ها در جهت افزايش توليد، اشتغال و بهره‌وري، كاهش شدت انرژي و ارتقای شاخص‌هاي عدالت اجتماعي.
15- واگذاري طرح‌هاي جمع‌آوري، مهار، كنترل و بهره‌برداري از گازهاي همراه توليد در كليه ميادين نفت و تأسيسات صنعت نفت به مردم.
16- افزايش ارزش افزوده از طريق تكميل زنجيره ارزش صنعت نفت و گاز و توسعه توليد كالاهاي داراي بازدهي بهينه (براساس شاخص شدت مصرف انرژي).
17- دانش بنيان نمودن صنايع بالادستي و پايين‌دستي نفت و گاز با تأسيس و تقويت شركت‌هاي دانش‌بنيان براي طراحي، مهندسي، ساخت، نصب تجهيزات و انتقال فناوري به منظور افزايش خودكفايي.
18- افزايش مستمر ضريب بازيافت و برداشت نهايي از مخازن و چاه‌هاي نفت و گاز.
19- تقسيم كار و تعيين نقش ملي در مناطق، استان‌ها، نواحی و سواحل و جزایر کشور با رعايت الزامات آن در چارچوب سیاست‌های کلی مربوط، به منظور افزایش تولید ثروت ملی و حمايت دولت از سرمايه‌گذاري در مناطق كمتر توسعه‌يافته و روستايي.
20- اتخاذ برنامه‌ها و اقدامات اجرايي جهت توسعه روستايي كشور براي تثبيت جمعيت و تشويق مهاجرت به مناطق روستايي و عشايري (كانون توليد و ارزش‌آفريني) با برنامه‌ريزي و مديريت بهينه در سطح ملي، منطقه‌اي و محلي، تعيين سهم واقعي در توزيع منابع و ارتقای شأن و منزلت اجتماعي، ايجاد فرصت‌هاي جديد اقتصادي و حمايت‌هاي ويژه از فعاليت‌هاي كارآفريني و اشتغالزايي مزيت‌دار بومي و مقاوم‌سازي تأسيسات و زيرساخت‌ها و اماكن روستايي با تأكيد بر بند 9.
سياست‌هاي كلي كشاورزي
21- توسعه اقتصاد دریایی جنوب کشور در محور چابهار – خرمشهر با تأكيد بر سواحل مكران.
22- برنامه‌ريزي براي دستيابي به ضريب جيني 0.43
23- توسعه بازارهاي دريايي و ايجاد مناطق مهم اقتصادي در زمينه‌هاي داراي مزيت.
24- اولويت بخش ريلي در توسعه حمل‌ونقل و ايجاد مزيت رقابتي براي آن.
25- توسعه حمل‌ونقل ريلي باري با اولويت تجهيز شبكه و پايانه‌هاي باري و اتصال شبكه به مراكز بزرگ اقتصادي، تجاري و صنعتي و مبادي ورودي و خروجي مهم كشور و شبكه‌هاي ريلي منطقه‌اي و جهاني به‌ويژه كريدور شمال – جنوب با هدف توسعه صادرات و ترانزيت بار.
26- افزايش نرخ رشد ارزش افزوده بخش‌هاي صنعت، معدن و صنايع معدني و افزايش صادرات محصولات آن با اجراي سياست‌هاي كلي صنعت و معدن.
27- دانش‌بنيان نمودن شيوه توليد و محصولات صنعتي و خدمات وابسته به آن، نشان‌سازي تجاري و تقويت حضور در بازارهاي منطقه و جهان.
28- اولويت دادن به حوزه‌هاي راهبردي صنعتي (از قبيل صنايع نفت، گاز، پتروشيمي، حمل‌ونقل، مواد پيشرفته، ساختمان، فناوري اطلاعات و ارتباطات، هوافضا، دريا، آب و كشاورزي) و افزايش ضريب نفوذ فناوري‌هاي پيشرفته در آنها.
29- اولويت دادن به تأمين مواد مورد نياز صنايع داخلي كشور با تأكيد بر تكميل ظرفيت زنجيره ارزش افزوده مواد معدني و اجراي بند 3 سياست‌هاي كلي معدن.
30- تدوين و اجراي سند جامع و نقشه راه تحول نظام استانداردسازي كشور و مديريت كيفيت.
31- استقرار نظام جامع و كارآمد آمار و اطلاعات كشور.
امور فناوري اطلاعات و ارتباطات
32- كسب جايگاه برتر منطقه در توسعه دولت الكترونيك در بستر شبكه ملي اطلاعات.
33- توسعه محتوا در فضاي مجازي براساس نقشه مهندسي فرهنگي كشور تا حداقل پنج برابر وضعيت كنوني و بومي‌سازي شبكه‌هاي اجتماعي
34- ايجاد، تكميل و توسعه شبكه ملي اطلاعات و تأمين امنيت آن، تسلط بر دروازه‌هاي ورودي و خروجي فضاي مجازي و پالايش هوشمند آن و ساماندهي، احراز هويت و تحول در شاخص ترافيكي شبكه به طوري كه 50درصد آن داخلي باشد.
35- بهره‌گيري از موقعيت ممتاز كشور با هدف تبديل ايران به مركز تبادلات پستي و ترافيكي ارتباطات و اطلاعات منطقه و گسترش حضور در بازارهاي بين‌المللي.
36- حضور موثر و هدفمند در تعاملات بين‌المللي فضاي مجازي.
37- افزايش سهم سرمايه‌گذاري زيرساختي در حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات تا رسيدن به سطح كشورهاي برتر منطقه.
38- توسعه فناوري فضايي با طراحي، ساخت، آزمون، پرتاب و بهره‌برداري از سامانه‌هاي فضايي و حفظ و بهره‌برداري حداكثري از نقاط مداري كشور.
امور اجتماعي
39- ارتقای سلامت اداري و اقتصادي و مبارزه با فساد در اين عرصه با تدوين راهبرد ملي مبارزه با فساد و تصويب قوانين مربوط.
40- استقرار نظام جامع، يكپارچه، شفاف، كارآمد و چند لايه تأمين اجتماعي كشور.
41- توانمند‌سازي و خوداتكایي اقشار و گروه‌هاي محروم در برنامه‌هاي مربوط به رفاه و تأمين اجتماعي.
42- ارتقای كيفيت و اصلاح ساختار بيمه‌هاي تأمين اجتماعي پايه (شامل بيمه درمان، بازنشستگي، ازكارافتادگي و...) براي آحاد مردم.
43- اجراي سياست‌هاي كلي سلامت با تصويب قوانين و مقررات لازم با تأكيد بر:
43- 1- تهيه پيوست سلامت براي قوانين مرتبط و طرح‌هاي كلان توسعه‌اي.
43- 2- اصلاح ساختار نظام سلامت براساس بند7 سياست‌هاي كلي سلامت.
43- 3- تأمين منابع مالي پايدار براي بخش سلامت و توسعه كمي و كيفي بيمه‌هاي سلامت.
43- 4- افزايش و بهبود كيفيت و ايمني خدمات و مراقبت‌هاي جامع و يكپارچه سلامت در قالب شبكه بهداشتي و درماني منطبق بر نظام سطح‌بندي و ارجاع.
44- توسعه تربیت بدنی و ورزش همگانی.
45- فرهنگ‌سازي و ايجاد زمينه‌ها و ترتيبات لازم براي تحقق سياست‌هاي كلي جمعيت.
46- تقويت نهاد خانواده و جايگاه زن در آن و استيفاي حقوق شرعي و قانوني بانوان در همه عرصه‌ها و توجه ويژه به نقش سازنده آنان.
47- اولويت دادن به ايثارگران انقلاب اسلامي در تسهيلات مالي و فرصت‌ها و امكانات و مسئوليت‌هاي دولتي در صحنه‌هاي مختلف فرهنگي و اقتصادي.
48- هويت‌بخشي به سيماي شهر و روستا و بازآفريني و روزآمدسازي معماري اسلامي – ايراني.
49- سامان‌بخشي مناطق حاشيه‌نشين و پيشگيري و كنترل ناهنجاري‌هاي عمومي ناشي از آن.
50- توسعه پایدار صنعت ایرانگردی به گونه‌ای که ايرانگردهاي خارجي تا پايان برنامه ششم به حداقل پنج برابر افزایش یابد.
51- حمايت از صنايع دستي و صيانت از ميراث فرهنگي كشور.
امور دفاعی و امنيتي
52- افزايش توان دفاعي در تراز قدرت منطقه‌اي در جهت تأمين منافع و امنيت ملي با تخصيص حداقل 5درصد بودجه عمومي كشور براي بنيه دفاعي.
53- ارتقای توان بازدارندگي كشور با:
53- 1- توسعه توان موشكي و فناوري‌ها و ظرفيت توليد سلاح‌ها و تجهيزات عمده دفاعي برترساز با توان بازدارندگي و متناسب با انواع تهديدات.
53- 2- گسترش هوشمندانه و مصون‌سازي پدافند غيرعامل با اجراي كامل پدافند غيرعامل در مراكز حياتي و حساس كشور.
53- 3- افزايش ظرفيت‌هاي قدرت نرم و دفاع سايبري و تأمين پدافند و امنيت سايبري براي زيرساخت‌هاي كشور درچارچوب سياست‌هاي كلي مصوب.
54- تقويت كمي و كيفي بسيج مستضعفان.
55- تأمين امنيت پايدار مناطق مرزي با انسداد كامل نرم‌افزاري و سخت‌افزاري، توسعه و تقويت يگان‌هاي مرزباني، مشاركت‌دهي مرزنشينان در طرح‌هاي امنيتي، توسعه فعاليت‌هاي اطلاعاتي و تقويت ديپلماسي مرزي.
56- برنامه‌ريزي براي كاهش جرم و جنايت با هدف كاهش 10درصدي سالانه مصاديق مهم آن.
57- مبارزه همه‌جانبه با موادمخدر و روانگردان‌ها در چارچوب سياست‌هاي كلي ابلاغي و مديريت مصرف با هدف كاهش 25درصدي اعتياد تا پايان برنامه.
58- پيشگيري و مقابله با قاچاق كالا و ارز از مبادي ورودي تا محل عرضه آن در بازار.
امور سیاست خارجی
59- حفظ و افزودن بر دستاوردهاي سياسي جمهوري اسلامي در منطقه آسياي جنوب‌غربي.
60- اولويت دادن به ديپلماسي اقتصادي با هدف توسعه سرمايه‌گذاري خارجي، ورود به بازارهاي جهاني و دستيابي به فناوري براي تحقق اهداف اقتصاد مقاومتي و سند چشم‌انداز.
61- توسعه كمي و كيفي رسانه‌هاي فرامرزي با زبان‌هاي رايج بين‌المللي.
62- ايجاد زمينه‌هاي لازم در جهت جلب سرمايه و توان علمي و تخصصي ايرانيان خارج از كشور در توسعه ملي و تأثير بر سياست‌هاي نظام سلطه در دفاع از منافع ملي.
63- بهره‌گیری حداکثری از روش‌ها و ابزارهای دیپلماسی نوین و عمومی.
امور حقوقي و قضايي
64- بازنگري در قوانين جزايي به منظور كاستن از محكوميت به حبس و تبديل آن به مجازات‌هاي ديگر و متناسب‌سازي مجازات‌ها با جرايم.
65- بهبود بخشيدن به وضعيت زندان‌ها و بازداشتگاه‌ها.
66- حمايت قضایي موثر در تضمين حقوق مالكيت و استحكام قراردادها به منظور توسعه سرمايه‌گذاري بخش خصوصي و سرمايه‌گذاري خارجي.
67- توسعه ثبت رسمي اسناد و املاك و مالكيت‌هاي معنوي و ثبت رسمي مالكيت‌هاي دولت و مردم بر املاك و اراضي كشور در نظام كاداستر و گسترش فناوري‌هاي نوين در ارایه خدمات ثبتي.
امور فرهنگي
68- تلاش شايسته براي تبيين ارزش‌هاي انقلاب اسلامي و دفاع مقدس و دستاوردهاي جمهوري اسلامي.
69- ارائه و ترويج سبك زندگي اسلامي – ايراني و فرهنگ‌سازي درباره اصلاح الگوي مصرف و سياست‌هاي اقتصاد مقاومتي.
70- اجراي نقشه مهندسي فرهنگي كشور و تهيه پيوست فرهنگي براي طرح‌هاي مهم.
71- حمايت مادي و معنوي از هنرمندان، نوآوران، محققان و توليدكنندگان آثار و محصولات فرهنگي و هنري مقوم اخلاق، فرهنگ و هويت اسلامي – ايراني.
72- حضور موثر نهادهاي فرهنگي دولتي و مردمي در فضاي مجازي به منظور توسعه و ترويج فرهنگ، مفاهيم و هويت اسلامي - ايراني و مقابله با تهديدات.
73- توجه ويژه به توسعه و تجلي مفاهيم، نمادها و شاخص‌هاي هويت اسلامي–ايراني در ساختارهاي سياسي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشور.
امور علم، فناوري و نوآوري
74- دستيابي به رتبه اول منطقه در علم و فناوري و تثبيت آن با اهتمام به تحقق سياست‌هاي كلي علم و فناوري.
75- اجراي سند تحول بنيادين آموزش و پرورش و تأكيد بر دوران تحصيلي كودكي و نوجواني.
76- افزايش سهم آموزش‌هاي مهارتي در نظام آموزشي كشور.
77- توسعه علوم پايه و تحقيقات بنيادي، نظريه‌پردازي و نوآوري در چارچوب سياست‌هاي كلي علم و فناوري و نقشه جامع علمي كشور.
77- 1- ساماندهي نظام ملي آمار و اطلاعات علمي، پژوهشي و فناوري جامع و كارآمد.
77- 2- تحول و ارتقای علوم انساني به‌ويژه تعميق شناخت معارف ديني و مباني انقلاب اسلامي.
78- تنظيم رابطه متقابل تحصيل با اشتغال و متناسب‌سازي سطوح و رشته‌هاي تحصيلي با نقشه جامع علمي كشور و نيازهاي توليد و اشتغال.
79- گسترش همكاري و تعامل فعال، سازنده و الهام‌بخش در حوزه علم و فناوري با ساير كشورها و مراكز علمي و فني معتبر منطقه‌اي و جهاني به‌ويژه جهان اسلام و توسعه تجارت و صادرات محصولات دانش‌بنيان.
80- توسعه و ساماندهي نظام ملي نوآوري و حمايت از پژوهش‌هاي مسأله‌محور و تجاري‌سازي پژوهش و نوآوري، و توسعه نظام جامع تأمين مالي در جهت پاسخ به نياز اقتصاد دانش‌بنيان.