اکبر زینالعابدین، کارشناس حوزه کتاب نوجوان در گفتوگو با «شهروند» درخصوص تعداد کتابهای موجود در ژانر کودک و نوجوان میگوید: «درحال حاضر وضع کتاب نوجوان نسبت به گذشته رشد خوبی پیدا کرده است اما بیشتر کتابها در این حوزه ترجمه است.»
زینالعابدین معتقد است در ادبیات داستانی در بحث تالیف کتاب کم نداریم اما نکته این است که بیشتر این کتابها ترجمه است هر چند که باید بگوییم در کتابهای تالیف نیز نمونههای خوبی منتشر شده اما هنوز خوانده نشده است.
او معتقد است که یکی از دلایلی که سبب شده بحث کتابهای ترجمه در حوزه کودک و نوجوان زیاد باشد این است که تنوع و موضوعات زیادی در این بخش وجود دارد که میتواند برای نوجوان جذاب و خواندنی باشد بهطور مثال اگر همه کتابهای ترجمه شده تنها برای کشور سوئد بود، میتوانستیم بگوییم که این برای دانشآموز جذابیتی ندارد اما از آنجا که این کتابها از همه دنیا ترجمه میشود تنوع بیشتری دارد که این را میتوان نقطه قوت در این بخش دانست.
او به بحث دیگری نیز اشاره کرده و میگوید: «وقتی میگوییم در حوزه نوجوان کتاب کم داریم به معنی نبود کتاب در ادبیات داستانی نیست بلکه منظور نبود کتاب در حوزههای مختلف است. ما کتاب نوجوان در حوزه داستانی کم نداریم اما کتابهای تالیفی در حوزه علوم فنون، علوم انسانی، تاریخی، جغرافیایی، فلسفی و زندگینامه و سفرنامه کم داریم و میتوانیم به صراحت بگوییم در این بخش نسبت به تولیدات خود در ادبیات داستانی عقب هستیم. این به معنای این نیست که حتی در این زمینه نیز انتخاب ناشران کم است موضوع اصلی این است که گرایش برای تالیف در این بخش کمرنگ است زیرا بسیاری از نویسندگان گمان میکنند این کتابها خوانده نمیشود. در صورتی که اینطور نیست و تجربه نشان داده که نوجوانها به این کتابها رغبت بیشتری دارند. این درحالی است که گرایش ناشران به رمان است بیشتر رمانهای فانتزی، وحشت و رمانهای رئالیستی در اولویت تدوین قرار دارد.
این کارشناس حوزه کتاب نوجوان ورود بخشهای مختلف و موسسات مردمنهاد به حوزه کتاب را بسیار مهم ارزیابی کرده و معتقد است که قرار دادن بودجه برای بخش کتاب امری بسیار پسندیده است و میتواند در تعالی فرهنگ کتابخوانی نقش موثری داشته باشد.
اما آنچه وجود دارد این است که سابقه ورود نهادهای دولتی و مردمنهاد یا موسساتی که از دولت حمایت مالی میگیرند، نتیجه مطلوبی در بر نداشته است اینها معمولا در حوزه کتاب وارد میشوند و میخواهند خودشان ناظر باشند این درحالی است که این وظیفه کارشناسان کودک و نوجوان و پدیدآورندگان آثار کودکان است که در این بخش ورود پیدا کنند.
انتشار کتاب در حوزه کودک و نوجوان لازم و ضروری است حتی اگر به سود نرسند، اما نکته مهم این است که برای تالیف کتاب باید متخصصان این بخش روی آن نظارت داشته باشند. زیرا به دلیل عدمتخصص در این بخش گاهی جهتگیری نویسنده اشتباه شده و این کل طرح را زیر سوال میبرد. از سوی دیگر نهادهای متولی نیز چون نگران این بودجه هستند، نمیتوانند آن را درست مدیریت کرده و در نتیجه به هدفی که در نظر دارند، نمیرسند به همین دلیل برای اجرای چنین طرحهایی که بسیار مورد قبول هم هست، باید از متخصصان در این بخش کمک گرفته شود.
او معتقد است برای نویسندهای که در حوزه کودک و نوجوان فعالیت میکند باید چند فاکتور مدنظر قرار گیرد؛ اول آنکه فرد نویسنده به محصولی که تولید میکند اشراف کامل داشته باشد و در مرحله بعد دانش عمومی و زبانی مورد نیاز گروه سنی نوجوان را داشته باشد. از سوی دیگر نویسنده این حوزه باید افق دید داشته و بتواند آیندهای را برای نوجوان ترسیم کند و به همین دلیل کار نوشتن برای گروه سنی نوجوان بسیار اهمیت دارد و باید افراد حرفهای در این بخش ورود پیدا کنند.