وزیر امور خارجه با بیان اینکه قطعنامه پیشنهادی آمریکا برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی رأی نخواهد آورد، تأکید کرد: «از نظر حقوقی آمریکا هیچ جایگاهی برای استفاده از اسنپ بک (مکانیزم ماشه) ندارد. سه متحد اروپایی آمریکا هم در جلسه قبلی شورای امنیت سازمان ملل صریحا اعلام کردند که آمریکا نمیتواند از این مکانیزم استفاده کند.»
روز گذشته آمریکا پیشنویس قطعنامه تمدید تحریم تسلیحاتی ایران را به اعضای شورای امنیت ارایه کرد. این پیشنویس اما در مقایسه با پیشنویس قبلی مختصر شده و تنها سه پاراگراف بود. به نظر میرسد آمریکاییها پس از اطمینان از اینکه این پیشنویس رأی نخواهد آورد اقدام به خلاصهکردن آن کردند.
یک دیپلمات سازمان ملل روز گذشته ابراز امیدواری کرد که پیشنویس جدید قطعنامه آمریکا درباره تمدید تحریم تسلیحاتی ایران تصویب نشود. ریچارد گوان، مدیر گروه بحران جهانی سازمان ملل، در پی اینکه آمریکا پیشنویس قطعنامهاش را برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در چهار پاراگرف خلاصه کرد، در صفحه توییترش نوشت: «نگذارید اختصار پیشنویس جدید آمریکا شما را فریب دهد. نکته اصلی این است که این پیشنویس اجازه میدهد که تحریم تسلیحاتی ایران به طور نامحدود اعمال شود و چین و روسیه از آن خوششان نخواهد آمد. بنابراین فرصت خوبی است که این پیشنویس آمریکا تا روز جمعه رد شود.»
آمریکا از کشورهای عضو شورای امنیت خواسته است تا صبح چهارشنبه نظراتشان را اعلام کنند. شورای امنیت در حال تداوم فعالیتش به صورت مجازی است و زمانی که رأیگیری اعلام شود، کشورهای عضو ۲۴ ساعت زمان دارند تا نظرشان را اعلام کنند. نتیجه در یک نشست علنی اعلام خواهد شد.
اما محمدجواد ظریف پیش از ظهر دیروز در پایان جلسه هیأت دولت در جمع خبرنگاران درباره تلاشهای آمریکا برای برگزاری جلسه شورای امنیت برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران گفت: «آمریکاییها حدود سه ماه روی یک قطعنامه بسیار طولانی، تند و با مفاد غیرقابل باور در برخی مسائل مشغول رایزنی با همه دنیا بودند. آنها از تمام توان خود استفاده کردند و در دوران شیوع کرونا در عالیترین سطوح وزارت امور خارجه ازجمله شخص وزیر سفرهایی به کشورهای مختلف انجام دادند.»
به گزارش ایرنا، این دیپلمات عالیرتبه با اشاره به ناکامی آمریکا در ایجاد اجماع علیه ایران اظهار داشت: «آمریکاییها درنهایت به این نتیجه رسیدند که قطعنامه آنها کمتر از پنج رأی میآورد. در برخی از پیشبینیها در نیویورک گفته شد این قطعنامه تنها یکی، دو رأی خواهد بیاورد. این کار باعث میشد انزوای آمریکا در دنیا کاملا بسیار واضح و مشخص نشان داده شود.» ظریف افزود: «هفته گذشته آمریکاییها سند قبلی را پخش کرده بودند. اعلام هم کرده بودند که روز دوشنبه این سند را به شکل رسمی پخش میکنند و روز سهشنبه در مورد آن رأیگیری میکنند.»او با بیان اینکه دیروز بعدازظهر شنیدیم اعلام کردهاند جلسه رأیگیری را به عقب انداختهاند، تصریح کرد: «دیروز با یک قطعنامه کوتاه در چند بند ولی با همان هدف و به صورت موذیانه تلاش کردند همان هدف را در قالب چند بند به نتیجه برسانند که برای شعور اعضای شورای امنیت احترامی قائل نیستند و فکر میکنند یک مطلب را اگر از پنج صفحه به پنج خط تبدیل کنند، اعضای شورای امنیت فکر میکنند این مطلب تغییر محتوایی کرده است.» رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه قطعنامه بسیار غیرقانونی است، خاطرنشان کرد: «میخواهند از مکانیزم شورای امنیت برای نابودکردن شورای امنیت استفاده کنند. این قطعنامه هم رأی نخواهد آورد و حتی تعداد آرای آن بسیار اندک خواهد بود. به احتمال تقریبا قریب به یقین ما با یک قطعنامه جدید روبهرو نخواهیم بود.»
ظریف در ادامه سخنان خود با تأکید بر اینکه آمریکاییها میدانند که قطعنامهشان رأی نمیآورد، ابراز داشت: «آنها ادعا کردند بعد از آنکه قطعنامهشان شکست میخورد، از روش اسنپ بک استفاده میکنند. روش اسنپ بک کاملا مشخص است. از نظر حقوقی آمریکا هیچ جایگاهی برای اسنپ بک ندارد.» او با بیان اینکه سه متحد اروپایی-آمریکا هم در جلسه قبلی شورای امنیت سازمان ملل صریحا اعلام کردند که آمریکا نمیتواند اسنپ بک را انجام دهد، عنوان کرد: «نماینده اتحادیه اروپا که هماهنگکننده برجام است، بهصراحت اعلام کرد آمریکا حق اسنپ بک ندارد. روسیه و چین هم مواضعشان کاملا مشخص است.»
وزیر امور خارجه اضافه کرد: «از نظر حقوقی این مسأله آن قدر معلوم است که همان روزهای خروج آمریکا از برجام بولتون که طراح و مهندس خروج ایالات متحده از برجام بود، در پاسخ به سوالی در مورد استفاده آمریکا از اسنپ بک، صریحا پاسخ داد ما از این توافق خارج شدیم و این حق را نخواهیم داشت.» ظریف با بیان اینکه آمریکاییها فکر میکردند خروج از برجام و فشار حداکثری میتواند جمهوری اسلامی را ظرف چند ماه از پا دربیاورد، یادآور شد: «امروز که در آن سیاستشان شکست خوردند، فکر میکنند حقوق بینالملل با شکست و بالا و پایینشدن آمریکا تغییر میکند و معتقدند میتوانند اسنپ را انجام دهند.»
او تصریح کرد: «آمریکا اگر اسنپ بک را انجام دهد، این کارش هیچ ارزش قانونی ندارد و هر نتیجهای که از این اسنپ بک حاصل شود، به اذعان همگان بیارزش خواهد بود و هیچ اثری هم نخواهد داشت. چین و روسیه موضعشان را اعلام کردند و حتی کشورهای دیگر عضو برجام که متحد آمریکا هستند، علیرغم برخی مواضع غیرقابل قبولشان این وضعیت را قبول دارند.»
ترامپ سه سال و نیم برای توافق با ایران وقت داشت
این دیپلمات عالیرتبه درباره طرح این ادعا که طی روزهای آینده بخشی از تحریمهای آمریکا به پیشنهاد آلمان و انگلیس لغو میشود، گفت: «اگر آنها چنین طرحی را به آمریکا دادند، آن را به ما ندادند. ما هیچ طرحی را که موجب تغییر در برجام شود، نمیپذیریم.» ظریف در خصوص ادعای ترامپ مبنی بر اینکه ظرف چهار هفته میتواند با ایران به توافق برسد، اظهار داشت: «ایشان سه سال و نیم وقت داشته است. کسی که در سه سال و نیم نتوانسته چنین کاری را بکند در چند هفته هم نمیتواند چنین کاری را انجام دهد. واضح است که به ترامپ مشاوره غلط داده شده است.» او با اشاره به صحبتهای جان بولتون تصریح کرد: «همین بحث اسنپ بک نشان میدهد وقتی بولتون با غرور و تبختر اعلام کرد ما از قطعنامه شورای امنیت خارج شدیم و نمیتوانیم از اسنپ بک استفاده کنیم، خیال میکرد به آن نیازی ندارند و میتوانند با فشار حداکثری ملت ایران را به زانو درآورند.»