[شهروند] کنکور دکتری با وجود همه مخالفت‌ها، درخواست‌ها و درنهایت تغییر زمانی که اتفاق افتاد، در دو روز گذشته برگزار شد. کنکوری‌ها سر جلسه حاضر شدند و درنهایت هم نمره برگزاری این آزمون‌ها 15 اعلام شد. این نمره را نه مردان و زنان شرکت‌کننده در آزمون و نه مراقبان آزمون‌ها که معاون فنی مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت روز گذشته اعلام کرد. محسن فرهادی این نمره را قابل قبول دانسته است: «فکر می‌کنم با توجه به همه قوت و ضعف‌هایی که وجود داشت، در مجموع می‌توان نمره قبولی را به نحوه برگزاری آزمون کنکور دکتری داد و به رعایت پروتکل‌های بهداشتی آزمون‌ها نیز نمره ۱۵ یا ۱۶ را می‌دهیم و امیدواریم که در آزمون‌های بعدی بتوانیم میزان رعایت را به ۱۷ و ۱۸ و حتی۲۰ برسانیم.»
در این آزمون 175هزار داوطلب در هشت گروه آموزشی و 345رشته تحصیلی و در60 شهرستان حاضر شدند و مخالفان برگزاری هم که قرار گرفتن داوطلبان در کنار یکدیگر و فضای بسته را عاملی برای انتشار ویروس می‌دانستند، نتوانستند کاری از پیش ببرند و هشتگ‌هایی چون «تعویق کنکور 99» و فضای مجازی هم چندان کارساز نبود. چنانچه داوطلبان آزمون دکتری دو وزارتخانه بهداشت و علوم هم پیش از این 70هزار امضا جمع‌کردند تا سندی باشد برای به تعویق افتادن دو آزمون تخصصی. آزمون‌هایی که درنهایت در همین روزهای گذشته برگزار شدند.
حسین قنبری، مشاور معاون آموزشی وزارت بهداشت هم پیش از این با تأکید بر اینکه مخالفان برگزاری کنکور به جای تلاش برای به تعویق انداختن آن، دنبال راهکارهایی برای برگزاری بهتر این آزمون باشند، به ایسنا گفته بود: «با توجه به اینکه تصویر روشنی از ادامه روند شیوع کرونا در کشور وجود ندارد، بنابراین ما نمی‌توانیم هیچ‌کدام از آزمون‌های سال ۹۹ را به تعویق بیندازیم. متاسفانه تلاش‌ها و اقداماتی که عده‌ای برای تعویق یا حذف کنکور سال ۹۹ و همچنین آزمون‌های دیگر انجام می‌دهند، به مراتب فشار و استرس زیادی را به خانواده‌ها و داوطلبان وارد می‌کند و تبعات این نوع فشارهای روانی برای داوطلبان آزمون‌های مختلف به‌خصوص آزمون سراسری بیشتر از تبعات نگرانی‌های ناشی از ابتلا به کرونا خواهد بود.» سیما لاری، سخنگوی وزرات بهداشت هم سه‌شنبه گذشته از نتایج نظرسنجی گفت که در آن 95درصد داوطلبان خواسته‌اند کنکور برگزار شود.
با این حال کنکور روزهای گذشته درحالی برگزار شد که تعدادی از داوطلبان مبتلا به کرونا هم درآن شرکت داشتند و سازمان سنجش اعلام کرده بود که این مبتلایان باید در بیمارستان طالقانی آزمون دهند. اما آن‌طور که ایرنا نوشت برخی فیلم‌های منتشرشده در فضای مجازی از بی‌اطلاعی مسئولان بیمارستان طالقانی تهران مبنی بر برگزاری آزمون دکتری برای داوطلبان کرونایی در این مکان خبر می‌داد. بر این اساس اعلام شده بود که داوطلبان مبتلا به کرونا سر موقع در بیمارستان طالقانی حاضر شدند، اما اجازه ورود به بیمارستان نداشتند که پس از این موارد ابراهیم خدایی، رئیس سازمان سنجش آموزش کشور اعلام کرد این تاخیرها برای رعایت بیشتر پروتکل بوده است: «۵۵ داوطلب مبتلا به کرونا از طریق تکمیل فرم خوداظهاری شناسایی شدند. در بیمارستان طالقانی، نمایندگان سازمان سنجش آموزش کشور و وزارت بهداشت حضور دارند و 21 داوطلب در این مکان آزمون دادند.»
همه این اتفاقات درحالی است که عنوان شده چنانچه پروتکل‌های وزارت بهداشت برای آزمون دکتری به درستی رعایت نشود، ممکن است در برگزاری کنکورهای آینده تأثیرگذار باشد. زهره الهیان، نماینده مردم تهران در مجلس هم روز گذشته از ارایه طرح دوفوریتی پیشنهادی مجلس برای تعویق کنکور ارشد و سراسری خبر داده است: «یک طرح دو فوریتی برای تعویق کنکور کارشناسی ارشد، کارشناسی و برد تخصصی پزشکی در مجلس تهیه و آماده شده است که در نظر داریم هفته آینده در صحن علنی مجلس مطرح شود. البته راهکارهای دیگری پیشنهاد شده ازجمله اینکه داوطلبان در چند روز و طی روزهای متوالی آزمون بدهند، از این جهت که تعداد جمعیت کمتر شود و در یک فاصله‌گذاری مناسب و رعایت دقیق پروتکل‌ها اقدام گیرد که این هم می‌تواند یک گزینه باشد.» به گفته او در صورتی که این پروتکل‌ها در آزمون‌ها جدی گرفته نشود، قطعا وزیر علوم مورد سؤال مجلس واقع و به مجلس فراخوانده خواهد شد: «همچنین طی صحبتی که با آقای زاکانی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس داشتیم، مقرر شد نظرات کارشناسی مرکز پژوهش‌های مجلس را هم دریافت کنیم تا جوانب مختلف بحث تعویق کنکور دیده شود و داوطلبان متضرر نشوند.»
صندلی‌ها نزدیک به هم چیده شدند
تعدادی از داوطلبانی که در دو روز گذشته آزمون داده‌اند، معتقدند شرایط برگزاری آزمون امسال تفاوت چندانی با گذشته نداشته است. هرچند استفاده از ماسک اجباری بوده است، اما صندلی‌ها بدون رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی درست چیده شدند و مثلا در دانشگاه علم و صنعت حتی آزمون در زیرزمین برگزارشد. سها که داوطلب دکترای ارتباطات بوده، به «شهروند» می‌گوید: «قبل از شروع آزمون یک ساعت معطل شدیم و اجازه نمی‌دادند در این زمان در حیاط باشیم. به اجبار می‌گفتند باید به محل آزمون بیایید. صندلی‌ها بسیار نزدیک هم بود و هیچ خبری از ضدعفونی پیش از ورود به جلسه هم نبود. فقط تب‌سنجی انجام می‌شد که آن هم باعث تجمع افراد جلوی در ورودی بود.»
سها می‌گوید از شرایط حوزه‌های دیگر بی‌اطلاع است، اما در حوزه‌ای که او آزمون داده، شرایط با قبل فرق چندانی نداشته است: «بیشتر دانشگاه‌ها فضای باز بزرگی دارند. شاید در این فضا بهتر می‌شد آزمون را برگزار کرد.» مهرداد هم داوطلب دکترای علوم سیاسی بود و حوزه برگزاری آزمونش دانشگاه علوم انتظامی امین تهران؛ او هم معتقد است به نسبت سال گذشته تنها یک ماسک اضافه شده و اتفاق دیگری عملیاتی نشده بود: «قبلا انگشت‌نگاری می‌کردند. امسال این کار حذف شده بود. بعد از انگشت‌نگاری هم یک پد الکلی می‌دادند و امسال با آنکه انگشت‌نگاری نکردند، پد الکلی را دادند، اما در بسیاری از حوزه‌ها از همین پد هم خبری نبود.»
پروتکل‌ها در آزمون وزارت علوم
نادیده گرفته شد
دیروز صبح «امیر» بر سر جلسه آزمون وزارت بهداشت در دانشگاه علوم پزشکی ایران نشست. او داوطلب دکتری ایمونولوژی وزارت بهداشت است و پیش از این در اوایل تیر با امضای نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهوری نسبت به برگزاری آزمون‌های ارشد و دکتری وزارت بهداشت و وزارت علوم با توجه به میزان شیوع کووید-19 در کشور اعتراض کرده بود. این نامه 70هزار امضا داشت. حالا او به «شهروند» می‌گوید که شرایط برگزاری آزمون در دانشگاه علوم پزشکی ایران قابل قبول بود، همه با ماسک سر جلسه نشسته بودند، برگه سوال‌ها را مستقیما روی زمین نگذاشتند و محل قرار‌گیری نیمکت‌ها در راهروها بود. مراقبان، ماسک و شیلد داشتند و تقریبا تمام موارد رعایت شده بود. با این حال عکس‌هایی را که از آزمون روز قبل وزارت علوم منتشرشده، دیده است و می‌گوید که خیلی از پروتکل‌ها رعایت نشده است و داوطلبان هم راضی نبودند. «رامین» اما تجربه خوبی نداشت. او برای رفتن سر جلسه آزمون رشته بیوشیمی بالینی از نیشابور به مشهد رفته بود. او چهارشنبه بعدازظهر به مشهد رسید، یک شب در مسافرخانه ماند و فردایش یعنی پنجشنبه در دانشگاه فردوسی مشهد بر سر جلسه آزمون نشست و حالا به «شهروند» می‌گوید که اوضاع اصلا خوب نبوده است. او امروز هم آزمون بیوشیمی بالینی در وزارت علوم دارد و روز یکشنبه برای اطمینان از سلامتش می‌خواهد تست آنتی‌بادی بدهد. انتقاد او از شرایط برگزاری آزمون است: «چرا داوطلبان دکترا نوبت صبح دیروز را موش آزمایشگاهی کردند که اگر اوضاع خوب بود، سایر آزمون‌ها را هم برگزار کنند؟ بعد هم که دیدند شرایط خوب نبوده و خیلی از پروتکل‌ها رعایت نشده، چرا نوبت عصر و روز بعدش آزمون برگزار کردند؟ وزیر بهداشت گفته بود که اگر در اولین آزمون پروتکل‌ها به خوبی رعایت نشود، آزمون‌های بعدی تعلیق می‌شود. پس چرا این اتفاق نیفتاد؟» رامین به چند مورد رعایت نشدن پروتکل‌ها در آزمون روز گذشته دانشگاه فردوسی مشهد اشاره می‌کند: «نیم ساعت از آزمون نگذشته بود که داوطلبان یکی‌یکی ماسک‌ها را برداشتند، دم در ورودی هم همه بدون رعایت فاصله اجتماعی وارد می‌شدند، اگر می‌خواستند فاصله دو متری را رعایت‌کنند، ورود به جلسه آزمون چند ساعت طول می‌کشید. از آن طرف هم خانواده‌ها جلوی در منتظر ایستاده بودند که جمعیت قابل توجهی شده بودند.»
به گفته او کسانی که در راهروهای دانشگاه بودند، فاصله بیشتری نسبت به کسانی که در اتاق‌ها بودند، با هم داشتند. نکته دیگر این است که بیشتر فاصله عرضی میان نیمکت‌ها رعایت شده بود تا طولی. انگار ویروس تنها از عرض منتقل می‌شود. رامین می‌گوید بدترین اتفاق وسط آزمون، عطسه کردن یکی از داوطلبان بود که درست در مسیر باد کولر قرار داشت و باعث شد خیلی از داوطلبان به هراس بیفتند: «نکته دیگر این است که داوطلبان بین آزمون از سرویس بهداشتی استفاده می‌کردند، درحالی‌که بعد از استفاده از سرویس بهداشتی کسی آن را ضدعفونی نمی‌کرد. شرایط طوری بود که از دیروز بعد از ظهر دچار تب و لرز شده‌ام و باید زودتر آزمایش بدهم.» به گفته او داوطلبان زیادی از شهرهای دیگر خراسان آمده بودند و این درحالی است که هر کدام از آنها می‌توانند ناقل بدون علامت باشند: «یکی از دوستان من ناقل بی‌علامت است، اما فردا برای شرکت در آزمون حاضر می‌شود.»
او می‌گوید که نکته دیگر آزمون روز پنجشنبه، احتمال تقلب بود: «مراقبان از ترس ابتلا به کرونا، گوشه سالن ایستاده بودند و همین باعث شد برخی از داوطلبان تقلب کنند.» این داوطلب از وضع سایر آزمون‌دهندگان مبتلا خبر دارد و می‌گوید که برخی از بیمارستان‌ها از اینکه قرار است آزمون در همان مرکز درمانی برگزار شود، بی‌خبر بودند و همین باعث شد تا آزمون خیلی دیرتر و حدود ساعت 8 و 40 دقیقه به جای 8 صبح برگزار شود. رامین که جزو نیروهای شرکتی است و در یکی از بیمارستان‌های نیشابور در بخش آزمایشگاه فعالیت می‌کند، می‌گوید که این حق آنها نیست که در دوره کرونا با آن همه خطرات فعالیت و در آزمونی خطرناک شرکت کنند و حالا قرار بر این گذاشته‌اند که تعدیل‌شان کنند: «می‌گویند بودجه نداریم و باید تعدیل‌تان کنیم.»