[شهروند] بررسیهای بانک مرکزی نشان میدهد که 250 صادرکننده 7میلیارد و 600میلیون دلار ارز را به چرخه اقتصاد کشور برنگرداندهاند.
صمد کریمی، مدیر اداره صادرات بانک مرکزی با این توضیح که فهرست 250نفره این افراد به قوهقضائیه ارسال شده، توضیح داد که در سالهای 1397 و 1398 میزان ارزهای بازنگشته به چرخه اقتصاد کشور 27میلیارد دلار (25میلیارد یورو) است که از این میزان 7میلیارد و 600میلیون دلار (6.8میلیارد یورو) مربوط به 250 صادرکننده حقیقی و حقوقی است.
به گزارش بانک مرکزی، او درباره اقدامات قضائی انجامشده به منظور برخورد با صادرکنندگان متخلف گفت: «با پیگیریهای انجامشده و در راستای مصوبات هیأتوزیران و شورایعالی هماهنگی اقتصادی، 250 صادرکننده متخلف به قوهقضائیه معرفی شدهاند.» براساس آخرین اطلاعات، میزان تعهدات آنها که 6میلیارد و 800میلیون یورو بوده، فقط 466هزار و 600میلیون یورو معادل 7درصد از کل مبلغ عمدتا از طریق واگذاری پروانههای صادراتی و ثبت «کورتاژهای صادراتی» عراق و افغانستان (از تاریخ 22/1/1397 الی 16/5/1397) به چرخه اقتصادی کشور بازگشته است.
عملکرد شرکتهای پتروشیمی و ایمیدرو
بر اساس گزارش بانک مرکزی، شرکتهای پتروشیمی و ایمیدرو در بازه زمانی ابتدای سال 1397 تا آخر 1398 (دوسال) 84درصد از ارز حاصل از صادراتشان را بازگرداندهاند. مدیر اداره صادرات بانک مرکزی درباره عملکرد شرکتهای پتروشیمی در بازگشت ارز حاصل از صادراتشان گفت: «علیرغم برخی ابهاماتی که به عملکرد این دسته از صادرکنندگان وارد میشود، لازم به توضیح است که این شرکتها بخش زیادی از تعهداتشان را ایفا کردهاند، بهطوری که 58 شرکت صادرکننده پتروشیمی از تاریخ بیستودوم فروردین سال 1397 تا بیستوهشتم اسفند 1398 به میزان 17میلیارد و 100میلیون یورو صادرات داشتهاند که از این میزان مبلغ 14میلیارد و 400میلیون یورو را تا تاریخ سیویکم خرداد 1399 به چرخه اقتصادی برگرداندهاند. بنابراین میانگین نسبت عملکرد این شرکتها در بازگشت ارز صادراتی معادل 84درصد بوده است.» همچنین 12 شرکت عضو گروه ایمیدرو نیز به 5میلیارد و 300میلیون یورو صادرات داشتهاند که از این میزان 4میلیارد و 400میلیون یورو را تا سیویکم خرداد 1399 به چرخه اقتصادی برگرداندهاند. بنابراین میانگین نسبت عملکرد این شرکتها در بازگشت ارز صادراتی معادل 83درصد بوده است.
آمار پروانههای گمرکی
یک گزارش تحلیلی براساس «پروانههای گمرکی» نشان میدهد که طی سالهای 1397 و 1398 مبلغ 56میلیارد و 100میلیون یورو صادرات صورت گرفته (بدون احتساب صادرات شرکتهای ملی نفت ایران، ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران و ملی گاز ایران) و از این میزان ارز تا سیویکم خرداد 1399 فقط 33میلیارد و 600میلیون یورو به کشور برگشته؛ یعنی 22میلیارد و 500میلیون یورو توسط این چرخه به کشور بازنگشته است.
بالارفتن قیمت ارز
یکی از پیامدهای مستقیم حاصل از بازنگشتن ارزهای صادراتی افزایش قیمت ارز درکشور است.صمد کریمی در اینباره گفت: «آسیبشناسی بازگشت ارز حاصل از صادرات طی دوسال اخیر حاکی از آن است که علیرغم تسهیلات، همکاری و تعاملات انجامشده، گروهی از صادرکنندگان همکاری لازم را در بازگشت بهموقع ارز نداشتند که منجر به افزایش شاخص ارزی و تأخیر در تأمین نیازهای وارداتی کشور شد؛ بنابراین در بسته سیاستی جدید، هدف تقویت منابع ارزی قابل ملاحظه در بازار دوم و افزایش ریسک برنگشتن ارز حاصل از صادرات بوده است؛ بهگونهای که پیشبینی میشود در سالجاری با نسبت بالاتر ضریب برگشت ارز مواجه شویم و بر این اساس تأمین نیازهای وارداتی کشور به موقع انجام گیرد.