[شهروند] چهارهزار کودک زبالهگرد در تهران. این آخرین آمار درباره کودکانی است که با زبالهگردی در خیابان روزگار میگذرانند؛ آماری از زبان محمدرضا جوادی یگانه، معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران. او دیروز گفته بود شهرداری تهران برآوردی از تعداد کودکان زبالهگرد ندارد اما براساس برآوردهای آماری ناشی از زبالههای شهر تهران، توان کودک در حمل پسماندهای خشک و... حدود چهارهزار کودک زبالهگرد دارد. او پس از آن این آمار را اعلام کرده که در اسفند گذشته و با شیوع ویروس کرونا اعلام شد زبالهگردی ممنوع است. قبل از آن و در تابستان گذشته، مجید فراهانی، عضو شورای شهر تهران، اعلام کرده بود 14هزار زبالهگرد در تهران وجود دارد که چهارهزار و 700 نفرشان کودک هستند.
دیروز سخنان معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار تهران همراه شد با ابلاغیه شهردار تهران برای ممنوعیت زبالهگردی کودکان در شهر. پس از همه حرفوحدیثها و انتقاداتی که به شهرداری تهران برای عملنکردن به وظیفهاش برای ساماندهی زبالهگردی در تهران مطرح بود، حالا حناچی گفته شهرداری تهران آمادگی دارد با تشدید نظارت خود بر پیمانکاران بازیافت مانع از بکارگیری کودکان در این بخش شده و مسئولیت قانونی خود را در این بخش ایفا کند. راهحل نهایی از نظر شهردار تهران اصلاح الگوی جمعآوری پسماند شهر تهران است که حالا او میگوید برنامهریزی برای آن انجام شده و با اجرای آن پدیده موسوم به زبالهگردی را بهطور ریشهای از میان خواهد برد، اما به گفته حناچی، ضروری است تا آن زمان برای منع بکارگیری کودکان در فرآیند جمعآوری و تفکیک پسماند خشک اقدامی جدی صورت بگیرد. او از تهرانیها خواسته هر مورد تخلفی را به ۱۳۷ اطلاع دهند. براساس ابلاغیه جدید شهرداری تهران، هر گونه تعرض به کودکان خط قرمز شهرداری تهران است: «تنها از طریق مجازات پیمانکاران متخلف باید به این پدیده مذموم پایان داده شود و کار کودکان در حوزه پسماند خشک، فقط جمعآوری زباله از مخازن سطح شهر نیست بلکه آنان در ساعات دیگری از روز در گاراژها و انبارهایی که بسیاری از آنها خارج از محدوده شهر تهران است، مشغول به کارند. اغلب این کودکان در همین گاراژها و گودها زندگی میکنند و شرایط زندگی آنان در این اماکن بسیار تلخ و تکاندهنده است. هدف شهرداری تهران از ورود به حوزه زبالهگردی و ممنوعیت کار کودکان فقط رویتناپذیرکردن آنها از سطح شهر و بیتوجهی به شرایط آنها در گاراژها و کارگاهها نیست. نظارت بیشتر بر پیمانکاران و جلوگیری از بکارگیری کودکان باید گاراژها و گودهای اطراف تهران را نیز شامل شود و موفقیت در اعمال این ممنوعیت همکاری سایر نهادها و ارگانهای ذیربط را میطلبد.»
معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار تهران هم دیروز گفته تا به حال برای طرحهای جمعآوری کودکان کار که سال گذشته اجرا شد، کمکی نکرده است؛ اشاره او به اجرای دو مرحلهای طرحی با مسئولیت بهزیستی و دو انجمن مردمنهاد است که برای جمعکردن کودکان کار از خیابانها اجرا شد و انتقادات زیادی به دنبال داشت. حالا جوادی یگانه، معاون شهردار تهران گفته موضوع کار کودکان موضوعی پیچیده و چندبعدی است و به همین دلیل بسیاری از اقداماتی که در این سالها انجام شده، موفق نبوده و روز به روز به تعداد کودکان کار در حوزه دستفروشی و تکدیگری نیز اضافه شده است؛ زیرا این فعالیت کودکان به دلیل فقر ایجاد میشود و خانوادهها برای کسب درآمد فرزندان خود را برای تصدیگری و ... به خیابانها میفرستند. او از بررسیهایی گفته که نشان داده معمولا این کودکان در جمعهای کوچک خانوادگی کار میکنند و از کشور افغانستان و از شهر هرات آمدهاند که براساس روابط خانوادگی در گاراژها و گودهای خارج از تهران دور یکدیگر جمع شده و مشغول زبالهگردیاند. به گفته جوادی یگانه، بررسیها نشان میدهد که این افراد معمولا ظهرها سوار خودرو شده و به تهران میآیند و هر پنج تا شش خیابان در اختیار یک گروه است که موظفند مخازن این خیابانها را گشته و پسماند خشک آن را بردارند، معمولا تا ساعت ۱۲ تا ۲ بامداد نیز فعالند، بعد از آن به همراه زبالههایشان توسط خودروهای پوشیده شده به گاراژها برگردانده میشوند و صبحها نیز به تفکیک زباله مشغولند: «از آنجایی که گودها و گاراژهای آنها خارج از شهر تهران است نمیتوانیم در مورد محل فعالیت آنها اقدامی انجام دهیم اما میتوانیم روی پیمانکار شهرداری نظارت داشته باشیم. پیمانکار باید با استقرار غرفه یا ماشینهای ملودیدار اقدام به جمع آوری زبالههای خشک کند و همچنین حق استفاده از اتباع و کودکان کمتر از ۱۵سال را نیز ندارد اما به صورت غیررسمی پیمانکار این اقدامات را
انجام میدهد.»