[حسین قهار] به دنبال نامه تندی که فیفا روز جمعه به فدراسیون فوتبال نوشت، نگرانی‌ها درباره آینده فوتبال ایران زیاد شده است. کار به جایی رسیده که بسیاری بر این باور هستند که ممکن است فیفا در نخستین برخورد خود برای فوتبال ایران کمیته انتقالی انتخاب کند. کوچک‌ترین اشتباه در این موقعیت حساس اما ممکن است تبعات حقوقی بسیار بدی برای فوتبال کشور به دنبال داشته باشد و فیفا را مجبور به اتخاذ تصمیماتی مثل تشکیل کمیته انتقالی یا تعلیق فوتبال ایران کند. در چنین فضایی با علی کفاشیان، رئیس سابق فدراسیون فوتبال، برای بررسی این وضع گفت‌وگویی ترتیب دادیم که مشروح آن در ادامه می‌آید.
به نظر شما بحث کمیته انتقالی یا تعلیق برای فوتبال ایران از سوی فیفا جدی است؟
فیفا معمولا وقتی دست به چنین اقداماتی می‌زند که دیگر هیچ راهی برای اصلاح و رعایت الزامات و قوانین از سوی فدراسیونی که عضو آنهاست، وجود نداشته باشد. روال کارها این است که ابتدا با مذاکره و مکاتبات مداوم تلاش می‌کنند که کارها روی اصول پیش برود؛ مثلا برای همین اساسنامه از سال گذشته شروع به جلسه‌گذاشتن با فدراسیون فوتبال کردند، بعد خواستند که این اساسنامه تصویب شود که این اتفاق رخ نداد. برای همین اجازه برگزاری انتخابات با اساسنامه قبلی را ندادند. به همین ترتیب دوباره فرصت دادند که طبق یک نقشه راه اقدامات قانونی با هماهنگی اعضای مجمع برای نوشتن اساسنامه جدید انجام شود؛ پس آنها زمان کافی برای این کار را به فوتبال ایران دادند.
نکته قابل تأمل اینجاست که با وجود دادن این فرصت دوباره مسئولان اساسنامه‌ای را به فیفا فرستادند که تأیید نشد و منجر به ارسال نامه‌ای تهدیدآمیز شد.
فیفا الزاماتی دارد که تحت هیچ شرایطی امکان ندارد از آن عدول کند. آنها یک اساسنامه و قوانین تیپ دارند که هر سال به‌روزرسانی می‌شود. برای اینکه بتوانند فوتبال جهان را مدیریت کنند و تمام کشورها از یک قانون تبعیت کنند، تأکید دارند که اساسنامه فدراسیون‌های کشورها طبق همین اساسنامه تیپ آنها نوشته شود. ایران هم از این قاعده مستثنی نیست و وقتی ما می‌‌خواهیم تابع قوانین فیفا باشیم و در مسابقات بین‌المللی شرکت کنیم، چاره‌ای جز پذیرش این الزامات نداریم. اگر قرار باشد هر کشور برای خودش یک اساسنامه جداگانه داشته باشد که منطبق بر اساسنامه فیفا نباشد آن وقت سنگ روی سنگ بند نمی‌شود و نمی‌توانند فوتبال جهان را مدیریت کنند؛ به همین علت روی الزامات تأکید دارند.
این الزامات اصلی شامل چه موضوعاتی است؟
مهم‌ترین نکته‌ای که فیفا همواره روی آن تأکید دارد و با هیچ کشور و دولتی هم روی آن شوخی ندارد، بحث استقلال فدراسیون‌های عضو است. تمام فدراسیون‌ها باید بر اساس قوانین فیفا و اساسنامه‌ای که به تأیید آنها رسیده، اداره شوند و مجمع عمومی هم روی عملکرد فدراسیون‌ها نظارت کامل داشته باشد. هیچ یک از اعضای فدراسیون و مجمع نباید تحت تأثیر فشار اشخاص ثالث قرار داشته باشند. فیفا همواره به صورت دقیق اتفاقات داخلی کشورها را هم رصد می‌کند و در جریان صفر تا صد اتفاقات هر کشور هست. فیفا می‌گوید که فوتبال را مدیران فدراسیون و مجمع باید اداره کنند و دولت‌ها در عزل و نصب و تصمیم‌گیری‌های فدراسیون دخالتی نداشته باشند.
البته به جز این مسأله روی چند مورد دیگر هم در اساسنامه فدراسیون ایرادات اساسی گرفته‌اند؛ مثل کمیته‌های انتخاباتی و استقلال ارکان قضائی و....
این موارد مسائلی است که فدراسیون فوتبال ایران و هر کشور دیگری چاره‌ای جز رعایت آن ندارد. فیفا وقتی می‌گوید رکن قضائی باید مستقل باشد برای این است که ارکان قضائی هم برای رسیدگی به پرونده‌های مختلف استقلال داشته باشند و از مدیریت فدراسیون و نهادهای بیرونی تأثیرپذیر نباشند. در مورد کمیته انتخابات هم وقتی تأکید دارد که به وسیله اعضای مجمع مشخص شود برای این است که مدیریت فدراسیون نقشی در برگزاری انتخابات نداشته باشد و همه چیز بر پایه عدالت پیش برود و افراد مختلف نتوانند از قدرت به نفع خودشان استفاده کنند.
در فدراسیون فوتبال البته مدت‌هاست که اساسنامه اصلاح نشده و الان هم کارها به شکلی پیش رفته که عملا فیفا فدراسیون فوتبال را محترمانه تهدید کرده است.
وقتی فیفا احساس کند فدراسیون بلاتکلیف است و کارها طبق مقررات انجام نمی‌شود، احتمال دارد کمیته انتقالی تشکیل بدهد. همان‌طور که گفتم آنها فرصت کافی را برای انجام امور براساس مذاکره و مکاتبه به فدراسیون فوتبال داده‌اند. البته فدراسیون فوتبال ایران سعی کرده که کارها را انجام بدهد اما هنوز مشکلاتی وجود دارد و برخی الزامات رعایت نشده که فیفا چنین واکنشی نشان داده است. توجه کنید که اخیرا در عراق هم اتفاقات مشابه رخ داد و برای آنها کمیته انتقالی تشکیل دادند. پس تنها راه‌حل برای روبه‌رونشدن با مشکلات بعدی این است که دقیقا هرچیزی را که فیفا می‌گوید در اساسنامه لحاظ کنیم. هر راه‌حل دیگری به نظر من با واکنش تند فیفا همراه خواهد شد. خودمان هم باید بدانیم سری که درد نمی‌کند را دستمال نباید ببندیم. هرچیزی که فیفا روی آن تأکید دارد و می‌دانیم، امکان ندارد از آن کوتاه بیاید را اجرایی کنیم. چرا بی‌خود به خودمان و فوتبال کشور هزینه تحمیل کنیم.
برخی بر این باور هستند که انگار در داخل کشور به دنبال راهی هستند تا پروسه اصلاح اساسنامه طول بکشد تا انتخابات باز هم به تعویق بیفتد. شما این موضوع را قبول دارید؟
من هم می‌دانم که برخی به دنبال سنگ‌اندازی هستند تا فوتبال کشور تعلیق شود. این اصلا به صلاح فوتبال ایران نیست. پشت تعلیق داستان‌‌های خطرناکی برای فوتبال کشور وجود خواهد داشت. برخی ممکن است سنگ‌اندازی‌هایی داشته باشند و به دنبال چنین هدفی باشند. منتهی فیفا آن را نمی‌پذیرد و الان هم فقط به لطف اصلاح اساسنامه و نقشه راه تعیین‌شده به فدراسیون فرصت اداره امور را داده است و بی‌توجهی به این توافق می‌تواند تبعات به دنبال داشته باشد. فوتبال کشور هم در وضعیتی نیست که بخواهد تا مدت‌ها به همین شکل مدیریت شود. باید هرچه سریع‌تر اساسنامه طبق خواسته فیفا اصلاح شود و بعد هرچه سریع‌تر براساس قوانین جدید انتخابات فدراسیون را برگزار کنند. در وضع فعلی نگاه همه باید ملی باشد و کسی به اهداف و منافع شخصی فکر نکند.
بسیاری از اعضای مجمع عمومی فدراسیون انتقاداتی جدی مطرح کرده‌اند که چرا در جریان توصیه و الزامات فیفا و نامه‌هایی که فدراسیون جهانی به فدراسیون داد، قرار نگرفته‌اند، حتی به این موضوع که پیش‌نویس اساسنامه قبل از ارسال به فیفا به تأیید آنها نرسید، هم اعتراض دارند.
مجمع عمومی بالاترین رکن تصمیم‌گیری در فوتبال کشور است و باید به جایگاه مجمع احترام گذاشته شود. به نظر بنده هیچ چیزی برای پنهان‌کردن در این موقعیت وجود ندارد و شفافیت بهترین کار است. باید نامه‌های فیفا، الزاماتی که روی آن تأکید شده، پیش‌نویس اساسنامه را روی سایت فدراسیون قرار بدهند تا همه بفهمند روند کار به چه شکل است. اگر این کار انجام نشده، بسیار اتفاق بدی بوده و این روش غلط می‌تواند شاخک‌های فیفا و AFC را حساس کند. البته من فکر می‌کنم خود مدیران فدراسیون هم متوجه شده‌اند که باید هرچه سریع‌تر خواسته‌های فیفا را اجرایی کنند و همین اتفاق هم رخ خواهد داد و امیدواریم اساسنامه هم به خوبی و خوشی اصلاح و به تأیید فیفا برسد.
در ماه‌های اخیر بحث بازگشت شما به فدراسیون فوتبال داغ بود. ولی انگار قرار نیست این اتفاق رخ بدهد.
من همواره در تمام مصاحبه‌هایم گفته‌ام که دوست دارم به فوتبال کشور کمک کنم اما علاقه‌ای به بازگشت به فدراسیون ندارم و امیدوارم که چنین چیزی هم از بنده نخواهند. اگر هم حرفی می‌زنم، دلم برای فوتبال می‌سوزد و فکر می‌کنم که نباید در این موقعیت راه را اشتباه رفت. طبق قانون هم نایب‌رئیس اول فدراسیون هستم، ولی به خاطر حکم محرومیتی که تکلیف رأی فرجام‌خواهی ما مشخص نشده، نمی‌توانم در جلسات شرکت کنم.
اگر کمیته انتقالی تشکیل شود، دوست دارید دوباره اداره فدراسیون را بر عهده بگیرید؟
فعلا در اولین قدم باید ببینیم تکلیف اساسنامه چه می‌شود. سیستم کمیته انتقالی هم به هیچ‌عنوان دست بنده نیست و فیفا درباره آن تصمیم می‌‌گیرد. همان‌طور که گفتم، اگر کسی از من مشورت خواست، برای منافع فوتبال ملی خوشحال می‌شوم کمک کنم. سوابق مدیریتی بنده هم مشخص است و یک عمر در بالاترین سطوح مدیریت ورزش کشور فعالیت کردم. شاید اشتباهاتی داشتیم اما تمام سعی خود را کردیم که کار را به خوبی جلو ببریم. الان هم اگر تجربیاتم به درد فوتبال بخورد، حاضر هستم کمک کنم، وگرنه علاقه شخصی خودم این است که کسی برای بازگشت به فدراسیون از من درخواستی نداشته باشد و کار هم به کمیته انتقالی کشیده نشود. با یک رفتار ناجوانمردانه و پرونده‌سازی یک محرومیت پنج‌ساله برای بنده ترتیب دادند و خواستند حذف شوم. با وجود این، باز هم اگر فوتبال کشور به کمک نیاز داشته باشد، از کمک‌دادن دریغ نمی‌کنم.