| شیده لالمی | روزنامه نگار |
بازار علاءالدین یکی از بزرگترین بازارهای موبایل ایران به دلیل ساخت‌وساز غیرمجاز، بی‌توجهی به اخطارهای مکرر درباره حریق‌های پرخطر و تداوم شرایطی که می‌تواند به آتش‌سوزی گسترده در مرکز شهر تهران منتهی شود در آستانه برخورد قضایی قرار گرفته است. حتی ممکن است شهرداری تهران به‌زودی به دلیل نقص ایمنی و تخلفات آن را پلمب کند. اعضای شورا می‌گویند حادثه آتش‌سوزی در این پاساژ با توجه به گستردگی رفت و آمد شهروندان می‌تواند به فاجعه‌ای تبدیل شود.
اختلافات بین شهرداری تهران و بازار بزرگ موبایل بحث دیروز و امروز نیست. بازاری واقع در نبش تقاطع خیابان حافظ و خیابان جمهوری که معروف‌ترین مرکز خرید و فروش گوشی تلفن همراه در تهران و یکی از بازارهای بزرگ موبایل در کشور است. سال‌ها پیش زمانی نمای این ساختمان تجاری در تهران از سوی اعضای شورای وقت شهر تهران مورد انتقاد قرار گرفت. آنها می‌گفتند این نما اصول ایمنی را نقض کرده است و شاخص ایمنی را در این ساختمان کاهش داده است. اگرچه بخشی از نمای بازار علاءالدین همان زمان با فشار اعضای شورای وقت تغییر کرد اما وقوع آتش‌سوزی‌های پی‌درپی در این ساختمان در سال‌های بعد نشان داد پیش‌بینی‌ها و نگرانی‌ها درباره امنیت بازار علاءالدین بی‌راه نبوده است. براساس اعلام کارشناسان سازمان آتش‌نشانی این ساختمان ناایمن است و سامانه‌های اعلام و خاموش کردن آتش‌سوزی موثری برای آن در نظر گرفته نشده است. از سوی دیگر به دلیل نمای کامپوزیت و شیشه‌ای که مسیر عبور هوا را مسدود کرده با وقوع آتش‌سوزی، شعله‌های آتش داخل ساختمان به صورت عمودی و افقی با سرعت بالا گسترش پیدا می‌کند؛ ناامنی و خطر آتش‌سوزی در بازار موبایل علاءالدین اما تنها دلیلی نیست که پرونده این مرکز تجاری را روی میز شهردار تهران و اعضای شورا باز کرده است، اعضای شورا می‌گویند این ساختمان کلکسیونی از تخلفات شهری است از ساخت غیرمجاز طبقات اضافی گرفته تا دسترسی‌ها و راهروهای ناامن، نمای پرخطر و این اواخر هم اقدام برای تغییر کاربری بخشی از پارکینگ‌ها و تبدیل آنها به فضای تجاری آن هم در شرایطی که در مرکز شهر تهران یک متر جای پارک حکم طلا را دارد! در چنین شرایطی است که اعضای شورا می‌گویند بازار علاءالدین در شهرداری تهران و شورا و کمیسیون‌های زیر مجموعه آنها پرونده عریض و طویلی دارد. دیروز در حاشیه جلسه علنی شورای شهر تهران خبرهای تازه‌ای درباره این ساختمان به گوش می‌رسید و خیلی‌ها می‌گفتند حکم قضایی برای جلوگیری از ادامه فعالیت این بازار صادر شده است. مدیریت شهری در ماه‌های اخیر چالش دیگری را هم درباره این مرکز تجاری پشت‌سر گذاشت زمانی که دم خروس از پشت بام پاساژ علاءالدین بیرون زد و اعضای شورا گفتند عده‌ای درحال ساخت طبقه‌ای اضافی روی پشت بام بازار علاءالدین هستند و به همین دلیل هم پشت بام را استتار کرده‌اند تا این ساخت و سازهای مخفیانه از بیرون قابل مشاهده نباشد.
«مرتضی طلایی»، نایب‌رئیس شورای اسلامی شهر تهران دیروز در گفت‌وگو با «شهروند»، درباره آخرین وضع ساختمان علاءالدین در خیابان جمهوری تهران، گفت: «پاساژ علاءالدین خلاف ساخته شده و تخلفات بی‌شماری دارد این موضوع کاملا روشن است و هیچ شبهه‌ای درباره آن وجود ندارد و در این سال‌ها هم به دفعات تخلفات این ساختمان مطرح و پیگیری شده اما نه‌تنها نتیجه‌ای نداشته که مشکلات دیگری هم ایجاد شده است. قانون هرچه هست همان‌طور که برای دیگران اجرا می‌شود برای این ساختمان هم باید اجرا شود چرا که پشت این تخلفات افرادی هستند که حقوق مردم را پایمال کرده‌اند.»
ساختمان علاءالدین آن طور که «معصومه آباد» به «شهروند» می‌گوید تاکنون سه بار به دلیل ایمن نبودن در برابر حریق و آتش‌سوزی تذکر گرفته است؛ تذکراتی که به گفته رئیس کمیته ایمنی شورای شهر تهران مالکان این ساختمان توجهی به آن نکرده‌اند. او با بیان این‌که وضع پاساژ علاءالدین بنا بر گزارش‌های سازمان آتش‌نشانی بسیار نگران‌کننده است، ادامه داد: «به دفعات وضع این پاساژ را بررسی کرده‌ایم، آتش‌نشانی بارها وضع آن را پرخطر اعلام کرده. تاکنون سه بار تذکر داده‌ایم اما هیچ بازخوردی از تذکرات نداشتیم. این ساختمان هر لحظه آبستن حوادث است و با توجه به این‌که کانون رفت و آمد مردم است هر حادثه‌ای می‌تواند تلفات جانی گسترده‌ای داشته باشد و به یک فاجعه تبدیل شود، درست مانند تولیدی خیابان جمهوری.» وضعیت نگران‌کننده بزرگترین بازار موبایل ایران البته تنها بخشی از پرونده‌ای است که این روزها به نام این پاساژ در شورای شهر تهران باز شده است بخش دیگری از پرونده بازار موبایل ایران ساخت‌وساز غیرمجاز در طبقه فوقانی آن است. ساخت یک طبقه اضافی که در ماه‌های اخیر شهرداری منطقه 11 ادامه آن را متوقف کرده است و حالا اعضای شورا می‌گویند همان چیزی که ساخته شده هم باید تخریب شود. اگر چه مالک این ساختمان پیشتر در پی اقدام شهرداری تهران برای توقف ساخت‌وساز و در طبقه فوقانی از شهرداری منطقه شکایت کرده بود، حالا اما خبرها گویای آن است که شهرداری تهران موفق شده علیه فعالیت‌ها و تخلفاتی که به گفته مدیران شهری و اعضای شورا در بازار موبایل ایران اتفاق افتاده و در شرف وقوع است، حکم قضایی بگیرد. تخلفاتی که «ابوالفضل قناعتی»، عضو کمیسیون حمل‌ونقل و عمران شورای شهر تهران درباره جزییات آن به «شهروند»، می‌گوید: « نخست این‌که بازار علاءالدین یک طبقه خلاف طرح تفصیلی و طرح جامع به این ساختمان اضافه کرده، علاوه بر تخلفات دیگری هم داخل ساختمان در جریان است و می‌خواهند بخشی از پارکینگ این ساختمان را تغییر کاربری بدهند و تجاری کنند، چون آن‌جا قیمت مغازه‌ها بالاست، ما از آقای قالیباف درخواست کرده بودیم این موضوع را پیگیری کنند، اگر بازار علاءالدین با این وضع ادامه دهد که هیچ توجهی به تذکرها و اخطارها ندارد متاسفانه چاره‌ای نیست جز این‌که جلوی فعالیت آن به این شکل گرفته شود.» خبرِ احتمال جلوگیری از فعالیت بازار علاءالدین درحالی دیروز در راهروهای شورای شهر تهران به گوش می‌رسید که «رامین اعتمادی»، شهردار منطقه 11 یعنی همان منطقه‌ای که این بازار در آن واقع شده در گفت‌وگو با «شهروند»، اعلام جزییات بیشتر درباره پرونده این مرکز تجاری را به روزهای آینده موکول می‌کند و می‌گوید: «وضعیت ایمنی این مرکز به‌رغم تذکرها و پیگیری‌ها هیچ تغییری نکرده است و به مشکلات گذشته موارد جدیدی هم اضافه شده، ما اقداماتی را انجام داده‌ایم و بخشی از اقدامات هم به‌زودی اجرا می‌شود و اجازه دهید کار به نقطه‌ای که باید برسد و بعد جزییاتش را اعلام کنیم. » پیگیری «شهروند» اما نشان می‌دهد در روزهای اخیر حکم قضایی که به شهرداری تهران امکان می‌دهد از ادامه فعالیت این بازار جلوگیری کند، صادر شده است. این خبر را «قناعتی» هم، تأیید می‌کند و به «شهروند»، می‌گوید: « قرار بود برای جلوگیری از فعالیت‌های این مرکز در صورت ادامه تخلفات اقدام قضایی انجام شود که با وضع فعلی و شرایطی که این بازار دارد و تخلفات گسترده‌ای که آن‌جا درحال وقوع است این حکم هم قابل اجراست.» از سوی دیگر اما «طلایی»، نایب‌رئیس شورای شهر تهران در پاسخ به این پرسش «شهروند» که خبرها درباره این‌که شهرداری تهران قصد دارد جلوی فعالیت بازار موبایل ایران را بگیرد تا چه اندازه درست است، گفت: «من اطلاعی در این زمینه ندارم و در این زمینه هم شورا تصمیم نمی‌گیرد و تصمیم گیرنده نهایی شهردار تهران است اما آنچه مسلم است این‌که ما نباید اجازه بدهیم که تخلفات در این مرکز ادامه پیدا کند و قانون باید اجرا شود.» بازار موبایل علاءالدین اگر بزرگترین بازار موبایل کشور نباشد اما یکی از معروف‌ترین و مهم‌ترین آنهاست؛ بازاری که روزانه دست کم 30هزار نفر مشتری دارد، هزاران نفری که بی‌خبر از ناامنی‌ها و خطرپذیری بالای این ساختمان، بی‌خبر از آتش‌سوزی‌هایی که در گذشته گریبان این پاساژ را گرفته و حتما بی‌خبر از تخلفات و رانت‌هایی که پشت این نمای کامپوزیت و شیشه‌ای هست، به خیابان جمهوری می‌آیند تا موبایل بخرند و هیچ‌کدام نمی‌دانند در چه ساعتی از کدامین روز قرار است آتش‌سوزی دیگری سراغ خیابان جمهوری بیاید و این‌بار شاید آنها را با خود ببرد.