[راضیه زرگری] حضور فیزیکی محدودیت یا ممنوعیت دارد؛ اما حمایت و تسهیلگری جوانان هلال‌احمر تعطیل نمی‌شود؛ تلفن را برمی‌دارند، به خانواده‌هایی که اعضای مبتلا یا از دست‌رفته از طریق ویروس کرونا دارند، زنگ می‌زنند و همدردی و دلجویی می‌کنند؛ همین چند جمله از طریق امواج مخابرات دلگرمی و قوت قلب برای آنهایی است که شاید این روزها تنهاترین باشند. تیم‌های حمایت روانی این روزها از فضای مجازی و ظرفیت‌های شگفت‌انگیزش برای در کنار مردم‌بودن بیشترین استفاده را می‌کنند؛ مراسم سوگواری مجازی از طریق لایو اینستاگرام ترتیب می‌دهند تا خانواده‌هایی که نمی‌توانند سوگواری و مراسم عزاداری داشته باشند، احساس تنهایی نکنند. طرح ملی بشردوستانه سازمان جوانان هلال‌احمر برنامه‌های متنوعی در شرایط گذار از کرونا طراحی و اجرایی کرده است؛ جشنواره‌ها، پویش‌های مختلف برای حمایت روانی از خانواده‌ها و توجه به سلامت و سطح ایمنی مردم که با استقبال حداکثری مواجه شده است.
سازمان جوانان هلال‌احمر براساس نقش حمایتی خود در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی، پیش از فرارسیدن سال نو با توجه به شرایط خاص شیوع بیماری و محدودیت‌های حضور فیزیکی برنامه‌های خاصی طراحی کرد که در طول ایام نوروز و بعد از آن نیروهای جوان و فعال این سازمان آن را پیگیری کردند. این سازمان در زمینه ایفای بخشی از مسئولیت بشردوستانه خود و نهادینه‌سازی اصول و اهداف جمعیت هلال‌احمر در اذهان جوانان، نوجوانان و کودکان با توجه به محدودیت‌های حضور در فضای اجتماعی خارج از منزل و ضرورت ممانعت از شیوع ویروس کرونا برنامه‌هایی را به صورت غیر حضوری در دستور کار قرار داد. سازمان جوانان در عین حال ارایه خدمات انسان‌دوستانه برای افزایش تاب‌آوری در شرایط جدید خانواده‌ها تا زمان سپری‌شدن شرایط بحرانی، طرح‌های ملی خدمات بشردوستانه با موضوعات سلامت روان، نشاط اجتماعی و غنی‌سازی اوقات فراغت کودکان و نوجوانان و سایر اعضای خانواده در فضای مجازی را به صورت غیرحضوری در دستور کار قرار داد تا به‌عنوان تجربه خوب بهره‌بردن حداکثری از فضای مجازی ماندگار شود.
پویش‌ها و جشنواره‌ها در فضای مجازی انجام می‌شوند و البته که فعالیت‌های فیزیکی هم به شکل متفاوت‌تر دنبال می‌شود. در بحث حمایت روانی مانند همیشه تیم‌های سحاب و سحر فعال بوده‌اند؛ حمایت‌های روانی این‌بار به صورت تلفنی انجام می‌شود و همچنین تیم‌هایی در فضای واقعی در طرح‌های غربالگری مسافران نوروزی حضوری فعال داشته‌اند. علی حیدری‌نجات ازجمله اهداف کلی اجرای طرح‌ها را ارتقای سطح آمادگی و مقابله با ویروس کرونا با انتشار و انعکاس اخبار و فایل‌های آموزشی و حمایتی جمعیت هلال‌احمر در فضای مجازی عنوان می‌کند و می‌گوید: «چیزی که در همه طرح‌ها تمرکز اصلی جوانان هلال‌احمر بوده است، کاهش فشار روانی و ترس احتمالی اعضای خانواده و کمک به افزایش امید و نشاط اجتماعی و تاب‌آوری جامعه در کنار پرکردن اوقات فراغت کودکان، نوجوانان و جوانانی است که باید در خانه بمانند. یکی از این کارها جشنواره نقاشی «دنیـای رنگـی مـن» است، کودکان و نوجوانان در این جشنواره می‌توانند نقاشی بکشند و آن را از طریق شبکه مجازی واتس‌آپ برای لینک‌های سازمان ارسال کنند؛ در زمان برگزاری جشنواره نقاشی‌های برگزیده انتخاب می‌شوند و به 200 نفر از آنها جایزه داده می‌شود. هدف این برنامه به نوعی مدیریت و برنامه‌ریزی برای بچه‌ها در روزهای قرنطینه است تا حوصله‌شان سر نرود و انگیزه‌ای برای سرگرمی داشته باشند. جشنواره نقاشی «دنیـای رنگـی مـن» برای خردسالان و کودکان رده سنی 5 تا 11 سال طراحی شده؛ آنها می‌توانند با موضوعات آسمان آبی، زمین سبز، کتابخانه ما، دورهمی خانواده، دنیای شاد، بهداشت، زندگی و سلامت، خانواده پرنشاط و سالم و کشورم ایران نقاشی بکشند و آن را روی برگه‌های A4 و کاملا مشخص ترسیم و فایل یا اسکن نقاشی خود را به سازمان جوانان ارسال کنند. هر شرکت‌کننده امکان ارسال حداکثر سه اثر را دارد و به 200 نفر از بچه‌ها جایزه تعلق می‌گیرد.»
سرپرست سازمان جوانان جمعیت هلال‌احمر به جشنواره خاطره‌گویی که آن هم مخصوص روزهای قرنطینه است، اشاره می‌کند و به «شهروند» می‌گوید: «اشتراک‌گذاری احساس کودکان و نوجوانان با انتشار و انعکاس جشنواره‌های نقاشی و خاطره‌گویی مهم‌ترین هدف برای نهادینه‌کردن حس مسئولیت‌پذیری اجتماعی در میان اعضای سازمان جوانان است که این روزها به صورت جدی به موضوع کرونا ویروس و پیامدهای آن ورود پیدا کرده‌اند. قصه یا خاطره‌گویی از روزهای قرنطینه تا پانزدهم اردیبهشت 1399 در فضای مجازی فعال است و نتایج قرعه‌کشی پویش‌ها و جشنواره‌ها در هفته هلال‌احمر به صورت عمومی اعلام می‌شود.»
شنیده‌شدن آوای خرده‌فرهنگ‌ها
«آوای وطن» طرح ملی دیگری است که احیای مفاهیم فرهنگی مغفول‌مانده یا شاید فراموش‌شده را هدف قرار داده است؛ کشور عزیزمان ایران، با تاریخ هزاران ساله‌اش، همواره یكی از منابع غنی ادبیات مردمی و افسانه‌های عامیانه بوده است. ادبیات شفاهی و بومی یا فولکلور جایگاه ویژه‌ای در میان تمامی اقوام و کشورهای جهان دارد. مهم‌ترین ویژگی فولکلور بیان ناگفته‌هایی است در قالب عامیانه و مردمی از افسانه‌ها و اسطوره‌هایی که منبع الهام در خلق آثاری ارزشمند در هنر و ادبیات و نیز الگوسازی و ترویج فرهنگ و ارزش‌های بومی و محلی هر کشوری بوده است؛ داستان‌هایی که برگرفته از خرده‌فرهنگ‌های مختص به یک روستا یا منطقه هستند و به روایت‌های تاریخی یا افسانه‌ای مردم برمی‌گردند. بر همین اساس به منظور ثبت، حفظ و ترویج ادبیات شفاهی و فولکلور کشور به‌عنوان واقعیتی مردم‌شناسانه به‌خصوص با موضوعات بشردوستی، این طرح ملی برای همه رده‌های سنی برگزار می‌شود. به گفته سرپرست سازمان جوانان قبل از شروع ضبط اثر مشارکت‌کننده باید نام، نام‌خانوادگی، نام استان، شهرستان یا روستای محل سکونت خود را به صورت واضح اعلام کند. ارسال آثار باید به صورت فایل صوتی حداکثر 10دقیقه‌ای باشد و به شماره واتس‌آپ سازمان جوانان ارسال شود. قصه‌های آوای وطن بعد از پالایش در بانک قصه سازمان جوانان ذخیره شده و در تلفن گویای مخصوص این سامانه برای عموم مردم قابل استفاده می‌شود. به این ترتیب قصه‌های خرده‌فرهنگ‌های کردستان را مردم سیستان، فارس وگیلان هم می‌توانند گوش کنند تا به نوعی تبادل فرهنگی میان اقوام مختلف صورت بگیرد و ارتباطات فرهنگی مردم ایران زمین تقویت شود. درنهایت هم به 100 نفر از شرکت‌کنندگان در جشنواره آوای وطن به قید قرعه جوایزی اهدا می‌شود.
لبخند بزنید و در امن‌ترین مکان در روزهای گذار از کرونا بمانید
علاوه بر برنامه‌های فوق سه پویش ملی «لبخند»، «با خانواده» و «هلال آمـاده» از سوی سازمان جوانان جمعیت هلال‌احمر طراحی و اجرایی شده است تا مردم را تشویق کنند که در خانه بمانند؛ خانه و بودن در کنار خانواده به‌عنوان امن‌ترین مکان برای پیشگیری از ابتلا و انتقال‌ندادن بیماری کرونا (کووید-19) است. ایجاد نشاط و افزایش شادی و روحیه‌بخشی میان خانواده‌ها هدف اصلی این پویش‌هاست؛ پویش ملی «هلال آماده» برای انعکاس و تجلیل از اقدامات اعضای داوطلب جمعیت هلال‌احمر که در کنار سایر دستگاه‌ها برای مقابله با بیماری کرونا (کووید-19) تلاش می‌کنند، اجرا می‌شود. حیدری‌نجات درباره برگزاری جشنواره فیلم و عکس بشردوستی نیز توضیح می‌دهد: «فیلم و عکس بشردوستی با هدف ثبت و انتشار رویدادها، خدمات بشردوستانه و امدادی اعضای داوطلب، تبادل تجربیات و رفتارهای بشردوستانه با خانواده‌ها و ثبت اقدامات ابتکاری هم‌وطنان در دوره گذار از ویروس کرونا با رویکرد افزایش سازگاری و بهبود شرایط خانواده طراحی شده است. علت اینکه این رویداد به صورت جشنواره طراحی شده است نه مسابقه، این است که همه علاقه‌مندان فرصت حضور و ارایه اثر را داشته باشند. ششمین جشنواره ملی فیلم و عكس بشردوستی با موضوعات خدمات بشردوستانه و امدادی اعضای داوطلب جمعیت هلال‌احمر به مردم در پایگاه‌های اطلاع‌رسانی، تب‌سنجی، غربالگری، مشاوره، توزیع اقلام بهداشتی و ابتکارات بشردوستانه هم‌وطنان در نحوه سازگاری و گذران مفید و موثر اوقات فراغت در خانه، مهارت‌های ایمنی و مراقبتی در دوره گذار از ویروس کرونا برگزار می‌شود.
به گفته سرپرست سازمان جوانان هلال‌احمر هم‌وطنان و اعضای داوطلب در طول مدت برگزاری طرح ملی خدمات بشردوستانه تا پانزدهم اردیبهشت می‌توانند عكس‌ها و فیلم‌های تهیه‌شده از فعالیت‌ها، اقدامات و رفتارهای بشردوستانه، عام‌المنفعه و امدادی را از طریق پست الکترونیک دبیرخانه جشنواره به نشانی [email protected] و با بارگذاری در سایت سازمان جوانان به نشانیrcsy.ir/bashardoosti ارسال کنند.
سازمان جوانان جمعیت هلال‌احمر علاوه بر طرح ملی بشردوستی، در پویش بین‌المللی با عنوان «من خانه می‌مانم» نیز حضور و مشارکت داشته است. همان‌طور که حیدری‌نجات به «شهروند» می‌گوید: «به منظور قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا در جهان و تمرکز بر دو هدف والای نهضت صلیب‌سرخ و هلال‌احمر که حمایت از سلامت انسان‌ها و تسکین آلام بشری است، پویش بینی‌المللی من خانه می‌مانم به وسیله اعضای سازمان جوانان راه‌اندازی و تشکیل شد. کووید-۱۹ یک پاندمی است که برای غلبه بر آن می‌بایست جهانی بیندیشیم و محلی و فردی اقدام کنیم. امروز ابنای بشر یک دشمن مشترک دارند و نیازمند مسئولیت‌پذیری همگانی از طرف دولت‌ها و ملت‌ها هستند. در این پویش تاکنون نمایندگانی از ۵۶ کشور جهان در قالب ضبط ویدیو شرکت کرده‌اند و ضمن استقبال از این اقدام بین‌المللی به زبان‌های زنده دنیا خواستار در خانه ماندن همه مردم برای کنترل و مقابله با این ویروس شده‌اند.»