[شهروند] هفته گذشته بود که رئیس جمعیت هلالاحمر در نخستین اقدام پس از معارفه رسمی، خبری خوش به نیروهای نجاتگر داوطلب داد و از تصویب طرح استخدام 1000 امدادگر داوطلب متخصص در شورای‌عالی جمعیت هلالاحمر گفت. دوشنبه بیست‌وپنجم فروردین نخستین جلسه شورای‌عالی جمعیت هلالاحمر با حضور همتی، رئیس جدید جمعیت برگزار شد که یکی از دستورکارهای آن بررسی و تصویب طرح ساماندهی امدادگران و نجاتگران داوطلب فعال در پایگاه‌های امدادونجات هلالاحمر بود.
طبق گفته همتی «در حال حاضر هزارو۲۴۱ نیروی عملیاتی در این جمعیت دارای پست سازمانی نجاتگر راننده پایگاه هستند، اما این جمعیت برای تکمیل نیروی کادر پرسنل پایگاه‌های خود حداقل به ۴هزارو۱۰۰ نیروی دیگر نیاز دارد.» به همین منظور قرار شده است برای تأمین و ساماندهی نیروی انسانی و ایجاد انگیزه برای نیروهای داوطلب هلالاحمر برای خدمت در پایگاه‌های امدادونجات همچنین صرفه‌جویی در منابع، امکانات و تجهیزات فردی و عملیاتی، تربیت نیروی انسانی بادوام و متعهد و تخصصی‌شدن ارایه خدمات، جذب نیروی انسانی مورد نیاز در قالب طرح ساماندهی نیروی انسانی و در چند مرحله انجام شود. اما طرح ساماندهی نیروی انسانی پایگاه‌های امدادونجات چیست، از کجا شروع شده است و چه هدفی را دنبال می‌کند؟
ضرورتی به نام «پایگاه امدادونجات»
پایگاه‌های امدادونجات به مکان‌هایی گفته می‌شود که در آن نیروهای امدادی به صورت شبانه‌روزی خدمت‌رسانی می‌کنند و براساس مقررات و تشکیلات اداری و استخدامی طی سال‌های گذشته ساختار سازمانی و چارت اداری برخی از آنها توسط شورای‌عالی جمعیت تصویب و برای برخی از آنها هم به‌طور دوره‌ای نیرو جذب شده است. مرتضی سلیمی، رئیس سازمان امدادونجات به «شهروند» می‌گوید: «این اماکن شامل مرکز پاسخگویی اضطراری 112، پایگاه‌های بین‌شهری، پایگاه‌های کوهستان و ساحلی می‌شود که برای تکمیل کادر خدمت‌رسان خود نیازمند حداقلِ 4هزارو100 نیرو است.»
سلیمی ادامه می‌دهد: «جمعيت هلالاحمر ایران با برخورداری از حدود 600 پايگاه امدادونجات ثابت، خدمات تخصصی امدادونجات را در تمام طول سال به مردم در سراسر کشور ارایه می‌دهد که در زمان ایجاد بحران و حوادث یا ایام خاص و افزایش سفرهای مردم تا حدود هزارو400 پایگاه افزایش می‌یابند. در اين ميان پايگاه‌های بین‌شهری (جادهای) به‌عنوان يکی از کلیدی‌ترين فعاليت‌های هلال 480 مورد از اين پايگاه‌ها را به خود اختصاص داده است.»
همین ظرفیت باعث شد جمعیت هلالاحمر براساس قوانین کشور به‌عنوان یکی از ارکان اصلی رسیدگی به حوادث جادهای در کشور محسوب شود. آمادگی شبانه‌روزی امدادگران و نجاتگران این جمعیت نشان داده است که حضور آنها در جاده‌ها می‌تواند تا حد قابل توجهی در مدیریت سوانح یاری‌رسان باشد. این امر در اوج سفرهای نوروزی و تابستانی و همچنین جاده‌های برف‌گیر بیشتر به چشم می‌آید. معمولا ضرورت ایجاد پایگاه‌های جدید در جمعیت هلالاحمر براساس میزان حادثه‌خیزی، موقعیت و تعداد افراد منطقه برنامه‌ریزی می‌شود تا بتواند حوادث مختلف ازجمله زلزله، سیل و حوادث جادهای را پوشش دهد. آمارها حکایت از آن دارد که طبق استانداردها و با توجه به اقلیم گسترده، راه‌های مواصلاتی و مناطق حادثه‌خیز حدود هزارو۲۰۰ پایگاه ثابت در کشور داشته باشیم، یعنی دوبرابر تعداد فعلی. پایگاه‌های امدادونجات ثابت در تمام طول سال به صورت شبانه‌روزی فعالیت می‌کنند، اما پایگاه‌های موقت فقط در شرایط خاص مثل ایام نوروز که شاهد افزایش ترافیک جادهای هستیم، فعال می‌شوند. در ابتدا پایگاه‌های امدادونجات بین‌شهری هلالاحمر در گردنه‌ها و مناطق صعب‌العبور جاده‌های اصلی کشور احداث شده بود. این پایگاه‌ها برای اسکان اضطراری مسافران در راه مانده و انتقال و اعزام آنها به مراکز درمانی راه‌اندازی می‌شدند؛ اما به دلیل تأثیرگذاری این پایگاه‌ها در مدیریت سوانح در جاده‌ها، تعدادشان بیشتر شد و حالا ضرورت فعالیت پایگاه‌ها در کشور حادثه‌خیزی مثل ایران به خوبی درک شده است و در قوانین بالادستی مورد تأیید مجلس شورای اسلامی و هیأت دولت نیز قید شده‌اند.
اما طرح ساماندهی نیروهای انسانی پایگاه‌های امدادونجات چطور شکل گرفت؟ باید گفت که پیش‌نویس اولیه این طرح سال 97 نوشته و مصوبه آن در اواخر همان سال به سازمان امدادونجات ابلاغ شد. پس از برگزاری جلسه‌های متعدد کارشناسی، ارزیابی‌ها صورت گرفت و جدول جذب 1000نیروی متخصص مورد نیاز به دست آمد. این طرح مردادماه سال 98 نهایی و با مدیران عامل استان‌ها و شورای‌عالی در میان گذاشته شد. هجدهم فروردین 1398 بررسی نهایی این طرح در معاونت حقوقی و امور مجلس جمعیت انجام و برای تصویب به شورای‌عالی جمعیت هلالاحمر پیشنهاد شد.
این طرح چه هدف و شرایطی دارد؟
در مرحله نخست ۱۰۰۰ امدادگر داوطلب متخصص پس از انجام مراحل اداری و تصویب در سازمان امور اداری و استخدامی کشور در جمعیت هلالاحمر جذب خواهند شد. بر این اساس ۷۷۸ نیرو در پایگاه امدادونجات بین‌شهری (جادهای)، ۹۰ نیرو در پایگاه‌های کوهستان، ۳۰ نیرو در پایگاه‌های ساحلی و ۱۰۲ نیرو در مراکز پاسخگویی اضطراری ۱۱۲ جذب می‌شوند. به گفته سلیمی، رئیس سازمان امدادونجات برای جذب 1000نیرو در پایگاه‌های امدادونجات شروط مختلفی در نظر گرفته شده است که یکی از آنها بهره‌گیری از نجاتگران با سابقه فعالیت بیش از سه سال است. این افراد باید مدارج نجاتگری و دوره‌های تخصصی مختلف را پشت سر گذاشته و گواهینامه رانندگی پایه 2 (ویژه رانندگی با آمبولانس و خودروهای نجات) هم داشته باشند. در ضمن از افراد برای استمرار حضور در پایگاه‌ها تعهد محضری گرفته می‌شود.