موضوع انتخاب مجدد دونالد ترامپ به ریاستجمهوری ایالات متحده آمریکا، نهتنها اکنون سوالی مهم برای خود آمریکاییهاست که به چالش بسیاری از کشورهای جهان نیز تبدیل شده است. خب تکلیف ما ایرانیها که روشن است، زیرا به خاطر ماجرای «برجام» و تحریمهای یکجانبه ایالات متحده، تقریبا حق داریم که نخواهیم ترامپ برنده انتخابات ریاستجمهوری 2020 باشد. اما شواهد حکایت از آن دارد که خواست قلبی کشورهایی چون چین، مکزیک و حتی کانادا نیز خداحافظی این تاجر کهنهکار از واشینگتن و بازگشت او به محل کسبوکارش در نیویورک در پایان چهار سال نخست ریاستجمهوریاش است. به واقع این کشورها شاید حتی بیش از ما خواهان چنین چیزی باشند، چه آنکه رابطه ایران و آمریکا حداکثر بعد از خداحافظی ترامپ از حالت بدتر فعلی به حالت بد قبلی باز خواهد گشت! اما کشورهای نامبرده و برخی دیگر که نامشان ذکر نشد تا قبل از استقرار این مستاجر جدید در کاخ سفید برای مدتهای مدید رابطهای محکم و دوستانه با ایالات متحده داشتهاند و ترجیح میدهند فردی قابل پیشبینی که به همه چیز براساس منفعت نگاه نمیکند، بار دیگر سکان هدایت قویترین اقتصاد جهان را در دست بگیرد.
کلوب روسایجمهوری یک دورهای
اما آیا یک دورهای شدن ریاستجمهوری دونالد ترامپ امکانپذیر است؟ خود او که قطعا چنین تصوری ندارد. بیایید به فهرست رئیسجمهوریهای یک دورهای آمریکا در دوران معاصر نگاهی بیندازیم؛ با جرالد فورد شروع میکنیم که معاون ریچارد نیکسون بود و بعد از رسوایی واترگیت جانشین او شد. فورد سه سال پایانی دوره دوم ریاستجمهوری نیکسون مستعفی را به پایان رساند، اما در انتخابات مغلوب یک رئیسجمهوری تک دورهای دیگر یعنی جیمی کارتر شد. کارتر اما در دوره رکود اقتصاد جهانی به قدرت رسید و بدشانسیاش با وقوع انقلاب اسلامی در ایران و ماجرای تسخیر سفارت این کشور در تهران کامل شد. نتیجه؟ او در انتخابات دور دوم جای خود را به رونالد ریگان داد. هشت سال بعد جرج هربرت واکر بوش معروف به «بوش پدر»، معاون رونالد ریگان بر جای او نشست، تا از محبوبیتی که این بازیگر سابق فیلمهای کابویی برای جمهوریخواهان به ارمغان آورده بود، نهایت استفاده را ببرد.
دونالد ترامپ و عوامل تهدیدکننده
مهمترین اتفاقی که آمریکا در دوران ریاستجمهوری بوش تجربه کرد، جنگ خلیجفارس یا عملیات آزادسازی کویت بود. اما حتی پیروزی ایالات متحده در یک نبرد مهم بعد از جنگ ویتنام هم آمریکاییها را مجاب نکرد که بوش پدر را برای بار دوم به کاخسفید بفرستند. تشخیص اینکه در میان این سه ناکام، دونالد ترامپ شبیه کدام یکیشان است، کار چندان آسانی نیست. به عقیده برخی جرالد فورد انتخابات را به کاریزمای نداشته خود باخت. کارتر مغلوب رکود و شعارهای انتخاباتی رقیبش رونالد ریگان شد و بوش پدر نیز صحنه را به جذابیت کلینتون واگذار کرد. با این اوصاف بیراه نیست اگر بگوییم در 15 ماه باقیمانده تا انتخابات 2020 دونالد ترامپ تنها با دو عامل تهدیدکننده جدی روبهرو است؛ نخست عملکرد خودش و سپس ظهور یک رقیب جذاب در جناح رقیب که رأیدهندگان آمریکایی نتوانند به راحتی بیخیالش شوند.