ثریازندیار| «زلزله آمد» آن هم در شهری صنعتی و سرشار از نفت و گاز در «مسجدسلیمان» که به شهر اولین‌ها در کشور معروف است؛ دیار مردمانی رنج کشیده. سرزمین جوانانی که در این وانفسای اقتصادی حالا زلزله را نیز بایستی تجربه کنند. خانه‌هایشان را یعنی تنها دارایی‌شان که با‌هزار سختی و مرارت به قول پیرمرد سیه چرده «با‌هزار قرض و قوله» ساخته بودند، زلزله آمد و به سرعت تخریب کرد. تصاویری از تخریب شدن خانه‌ها و فروشگاه‌ها از سوی شهروندان در شبکه‌های اجتماعی دست به دست بازنشر شد.
پیگیری یک جوان و امدادرسانی
در یکی از فروشگاه‌ها: روی زمین و کف فروشگاه پر شده بود از شکسته شیشه‌های مربا و آبلیمو و ترشیجات و خوراکی‌هایی از این دست، یکی خودرویش زیر آوار دچار خسارت جدی شده، یکی که خیلی درد می‌کشید، گلفروشی بود که به قول خودش«همیشه با گل‌هایش حرف می‌زد» و وقتی زلزله ناجوانمردانه همه گلدان‌هایش را خُرد و خمیر کرد با حسرت، میان شکستههایشان نشسته و به گل‌های گلدان‌هایش زل زده بود. پیرمردی هم بود که روی تکه سنگی جلوی خانهاش نشسته بود و خون از سرش روی صورتش سرازیر شده بود. جوانی از او پرسید چرا سرت خون می‌آید؟ می‌گوید: «زلزله خانه‌ام را خراب کرد و سنگ روی سرم افتاد» و آن جوان با نیروی‌ها امدادرسان تماس می‌گیرد تا پیرمرد را مداوا می‌کنند. زن میانسالی هم که سرپرست خانوار است، در بیمارستان بستری شده، می‌گوید: «دادگاه بودم، رفته بودم حقم را از کسی بگیرم، زلزله که آمد چون ناراحتی قلبی دارم، افتادم روی زمین و بیهوش شدم تا این‌که الان خودم را در بیمارستان می‌بینم.» در محلهای دیگر که بافت فرسوده شهر محسوب می‌شود«سبزآباد» خانه‌ها بیشتر آسیب دیده‌اند، خانه‌ها بین کوه‌ها و با گل و سنگ ساخته شده و البته بسیاری بازسازی و نوسازی کرده‌اند، اما بیشتر همان نوسازها فروریخته‌اند، یکی تمام آشپزخانه‌اش روی زمین ریخته بود و شکسته‌های ظروفش را جمع میکرد.
مرکز لرزه‌نگاری دانشگاه تهران، لحظه وقوع زلزله را در ساعت 11:30:33 با عمق 17 کیلومتری و به بزرگی 5 و 7 دهم در مقیاس ریشتر ثبت کرد. این زمین‌لرزه در بسیاری از مناطق خوزستان ازجمله اهواز، دزفول، شوش، شوشتر، آبادان و… احساس شد. کانون این زمین‌لرزه شهر گلگیر مسجد سلیمان گزارش شده که در اثر آن 114 نفر مصدوم شدند و یک نفر به علت عارضه قلبی ناشی از ترس جان خود را از دست داد. تاکنون به سه‌هزار واحد مسکونی در شهرها و روستاهای شهرستان مسجد سلیمان آسیب وارد شده و حدود ۲۰۰ واحد دامداری و پرورش ماهی آسیب دیده و بخشی از زیربناها و راه‌های روستایی نیز تخریب شده است، اینها را مسئولان مربوطه در جلسه شورای مدیریت بحران تشریح کرده‌اند. ادارات دولتی و نهادهای خدماتی هم در امان نبودند و به جهت قدیمی بودن ساختمان‌ها، حجم تخریب‌ها بالا بود، ساختمان اداره مالیات شهرستان بشدت آسیب دیده. لاله خدری یکی از پرسنل این اداره در همان لحظه ابتدایی وقوع زلزله با وحشت و اشاره به ساختمانی که از آن به بیرون فرار کرده، به خبرنگار «شهروند» می‌گوید: «وحشتناک بود، وحشتناک، خدا فقط رحم کرد، ببینید ساختمان را...» ساختمان مالیات به صورت طولی دور تا دور شکاف بسیار عمیق و بزرگی برداشته و بخشی از آن تخریب شده؛ مدیرکل امور مالیاتی خوزستان در این باره به «شهروند» می‌گوید: «ساختمان امور مالیاتی مسجدسلیمان غیرقابل استفاده است و باید کامل تخریب شود.» به ساختمان‌های اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، شبکه بهداشت و درمان، تعاونی روستایی و شهرداری مسجدسلیمان آسیب جدی وارد شده و غیرقابل سکونت است. در مرکز شهر اما حجم خرابی‌ها بالاست. ساختمان پزشکان به نام(مریم علایی شهنی) هم که نوساز بوده، ریزش زیادی داشته و خساراتی به اموال مردم وارد کرده است.
«موضوع جبران خسارت‌هاست»
محسن رضایی، دبیر تشخیص مصلحت نظام هم در نشست فوق‌العاده شورای هماهنگی مدیریت بحران در فرمانداری مسجد سلیمان، رسیدگی به مسائل و وضع مردم مناطق زلزله‌زده در کنار جبران خسارت‌های زمین‌لرزه این شهرستان‌ها را از اولویت‌های کاری مسئولان در مقطع کنونی عنوان می‌کند. او می‌گوید: «رسیدگی به مجروحان و برقراری امنیت برای منازل مردم در اولویت است. در مرحله دوم، موضوع جبران خسارت‌ها است که باید ارزیابی خانه به خانه و همراه با تصویر اموال، خانه‌ها و واحدهای صنعتی و تولیدی مستند شود.» رضایی بر پیگیری پیاده سازی طرح جامع شهر مسجد سلیمان هم تأکید می‌کند و می‌گوید: «این شهر سابقه تاریخی خاص خود را دارد که باید با اجرای طرح جامع، حفظ شود ولی از سوی دیگر نباید برای پرداخت خسارت‌ها منتظر پیاده شدن طرح جامع ماند، اصل این است که رسیدگی به مردم در اولویت باشد.»
«زخم‌هایشان را التیام ببخشید»
زلزله فعلا تمام شد، اما آن‌چه باقی‌مانده، رنج بیش از پیش مردم مسجدسلیمان است، مردمی که همین زندگی اولیه را با سختی و در شرایط بسیار بحرانی اقتصادی تامین کرده بودند، همین سقف لرزان را اگر می‌توانستند، طوری می‌ساختند که الان شکاف‌ها بر خانه‌هایشان و دردها بر دل‌هایشان نقش نمی‌بست. بگذارید با این جمله این گزارش را تکمیل کنم: «زخم‌هایشان را التیام ببخشید».
«هلال‌احمر میدان‌دار اصلی ارایه خدمات»
حاجی‌زاده؛ مدیرکل بحران هم که از ساعات اولیه این زلزله در مسجدسلیمان مستقر شده، با اشاره به مجروحان این اتفاق می‌گوید: «با خدمت‌رسانی کادر درمانی، به صورت سرپایی به اکثر آسیب‌دیدگان امدادرسانی شد، در بخش خدمات‌رسانی تلاش شده که برق و گاز در سطح شهر برقرار بماند، درعین‌حال آب‌معدنی و پکیج‌های امدادی در مناطق آسیب‌دیده توزیع شده و ارزیابی‌های بنیاد مسکن و شهرداری و راهداری ادامه دارد. با همکاری بسیار خوب سازمان جمعیت هلال‌احمر استان برای برخی از مناطق در خطر نیز چادرهای اسکان با بالگرد ارسال شده است. به‌طورکلی مجموعه دولت پررنگ و در لحظه، در مسجدسلیمان حاضر می‌شود، شورای مدیریت بحران استان را تشکیل می‌دهد و بر اسکان موقت مردم در محلهای امن تاکید می‌کند. غلامرضا شریعتی، استاندار خوزستان می‌گوید: «منازلی که این میزان زلزله را تحمل کرده‌اند، با یک زلزله ۲ ریشتری ریزش می‌کنند، به همین دلیل باید مردم را در محلهای امن اسکان دهیم. هر تعداد چادر هم لازم است، سازمان جمعیت هلال‌احمر در اختیار مردم قرار می‌دهد. مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر خوزستان هم از آماده‌باش نیروهای امدادونجات خبر می‌دهد و می‌گوید: «470 خانوار شامل 2هزار و 115 نفر در بخش‌های گلگیر و مرکزی شهرستان مسجدسلیمان از زمین‌لرزه 5.7 ریشتری متاثر شدند که از این تعداد، 378خانوار به تعداد یک‌هزار و 701 نفر از خدمات جمعیت هلال‌احمر بهره‌مند شده‌اند.» خدادادی در مورد مصدومان زلزله مسجدسلیمان صحبت می‌کند و می‌گوید: «برخی از این مصدومان از مناطق مرغاب، سوسن، سراک و مرکزی شهرستان ایذه بودند که از خدمات امدادی بهره‌مند شدند.» او می‌افزاید: «24تیم عملیاتی به تعداد 140 نفر اعم از امدادگران و کارکنان جمعیت هلال‌احمر خوزستان به امدادرسانی در مناطق زلزله‌زده پرداختند و اقلامی مناطق شامل 475 تخته چادر، 190 تخته موکت، 160 تخته پتو، 176 قوطی انواع کنسروجات، 12 عدد کلمن آب و 20 بسته غذایی را در مناطق زلزله‌زده توزیع کردند.» به گزارش «شهروند»، جمعیت هلال‌احمر خوزستان پنج اردوگاه اسکان اضطراری در بخش‌های مرکزی و گلگیر شهرستان مسجدسلیمان با ظرفیت حدود 470 چادر برپا کرد و خدمات‌رسانی به زلزله‌زدگان را انجام داد و در آخرین اقدامات، حدود 380 خانوار اسکان اضطراری داده شدند. در این میان بازار شایعات از بروز زلزله با مقیاس بالا داغ بود، اما دادستان برای این هم نسخه‌ای بالا بلندتر پیچیده بود. علی اسکندری تاکید می‌کند: «با همه کسانی که در بحرانی مانند زمین‌لرزه این شهرستان، شایعه‌سازی می‌کنند و با نشر اکاذیب، رعب و وحشت در اذهان عمومی ایجاد می‌کنند، بشدت برخورد می‌شود و طبق قانون مجازات می‌شوند.» او همچنین تصریح می‌کند: «هرگونه دست‌درازی و تعرض به اموال مردم در زمان وقوع زلزله هم نسبت به روزهای عادی جرایم سنگین‌تری در پی دارد.