مهرنوش گرکانی روزنامهنگار
بارها شنیدهایم که ایران جزو معدود کشورهایی است که در آن آموزش رایگان است. تا حدودی هم درست است، اگر فرزندانتان را به مدارس دولتی بفرستید و در آینده هم دانشگاه دولتی را انتخاب کنند میتوانند از خدماتی تقریبا رایگان برای تحصیل استفاده کنند. در طول سالهای تحصیل خودم و اطرافیانم هیچگاه ندیدم که در مدارس یا دانشگاه، استاد، معلم یا مدیری آموزشی درباره رفتار درست در جامعه یا مهارتهای زندگی به کودکان یا حتی بزرگسالان بدهد. فرهنگسازی و آموزش، دو موضوع مهم در رشد و ارتقای یک جامعه است. دو موضوعی که ایران همیشه در آن از خود ضعف نشان داده است.
آمار بیسوادی در ایران هر روز کمتر و کمتر میشود و این روزها دیگر کمتر کسی را در اطرافمان میبینیم که بیسواد باشند، اما خیلی از اطرافیانمان هنوز برخورد درستی در روابط اجتماعی روزانهشان ندارند و این موضوع هیچ ربطی به سواد و مدرسه و دانشگاه ندارد چون در هیچکدام از آنها رفتار اجتماعی آموزش داده نمیشود. فضای مجازی و شبکههای اجتماعی هم نیاز به آموزش دارند. این روزها دیگر مردم از هر رده سنی و هر قشری به اینترنت و شبکههای اجتماعی دسترسی دارند و در آن فعالیت میکنند. شاید 10سال پیش اینترنت و فضای مجازی هنوز این قدر همهگیر نشده بود، اما حالا دیگر در عصر تکنولوژی اگر همهگیر نمیشد، باید تعجب میکردیم. این خیلی خوب است که ما هم همگام با تمام مردم دنیا با تکنولوژی پیش برویم و حداقل از این یک موضوع از تمام دنیا عقب نمانیم. اما کاش فرهنگ استفاده درست از تکنولوژی را هم یاد میگرفتیم. کاش کسی بود که درست
آموزش دهد.
چند وقتی هم هست که باز خبرهایی از فیلتر شدن اینستاگرام میشنویم، بعد از فیسبوک، توییتر، وایبر، تلگرام و ... این بار هم نوبت اینستاگرام است. اینستاگرامی که بعد از فیلتر شدن دیگر شبکههای اجتماعی و پیامرسانها محلی برای ارتباط آدمها در ایران شده و به نوعی هم برای بسیاری سرگرمی است و حتی برای بسیاری هم منبع درآمد شده است. اما در ایران به محض آنکه چیز زیادی در میان مردم باب شود که خوشایند برخی از مسئولان نباشد، سریع مردم را از داشتن آن محروم میکنند. شاید باید بیشتر به رفتار اجتماعی خودمان فکر کنیم تا اینکه از این بترسیم ممکن است فلان رفتار بدمان در اینستاگرام میان مردم دست به دست شود. آذریجهرمی دیروز توییتی منتشر کرد: «آموزشهای فعلی در زمینه استفاده از شبکههای اجتماعی، کارآمد نیست. با وزیر آموزش و پرورش صحبت کردم که هر چه سریعتر، فرهنگسازی درستی را با آموزش در مدارس شروع کنیم: مثل کودکآنلاین. البته برخی روشهای مسدودسازی صرف را ترجیح میدهند – که نتیجهاش را دیدهاند- که مخالفم.»
بعید به نظر میرسد این بار هم اتفاق خوب و متفاوتی بیفتد. بعید به نظر میرسد آموزشهای لازم برای زندگی اجتماعی به کودکانمان در مدارس داده شود. اما شاید همین هم خوشحالکننده باشد که یکی از مسئولان به این موضوع فکر میکند و آن را در یک شبکه اجتماعی فیلترشده با مردم به اشتراک میگذارد.