راضیه زرگری| گرمای تابستان در خوزستان چند ماه زودتر از روزهای تقویم سر و کلهاش پیدا میشود؛ گرمایی که شاید کولر و پنکه بهسختی چارهساز آن باشد، بخصوص چله تابستان که دمای هوا به بالای 50 و 60 درجه سانتیگراد هم میرسد و اگر شرجی و رطوبت وحشتناک را هم به این داغی اضافه کنید، دیگر غیر قابل تحمل میشود. بسیاری تنها چاره خنکشدن زیر آفتاب سوزان اهواز، دزفول و آبادان را آبتنیکردن میدانند، اما تن به آب زدن و شنا کردن اصول خودش را دارد؛ نباید بیگدار به آب زد. گزارش پیش رو به مناسبت برگزاری نخستین دوره آموزش جت اسکی سواری برای امدادگران هلالاحمر استان خوزستان تهیه شده است.
رودخانه و دریا همچنان قربانی میگیرد
آمار غرقشدگان در خوزستان نگرانکننده است؛ این استان در رتبه اول تا سوم کشوری در میزان غرقشدن شناگران قرار دارد و این اعداد و ارقام نگرانکننده است. به گفته مسئولان، باید دنبال راه چاره بود. خوزستان سالهای 94 و 95 با بیش از 135نفر در سال بالاترین آمار غرقشدگان در کشور را داشت. این رقم در سال گذشته هم سیر صعودی داشت، بهطوری که 141 مرد و 20 زن سال 96 در آبهای استان خوزستان جان خود را از دست دادند.
یکهزار و 70 قربانی در 6 سال
گزارش سازمان امداد و نجات استان نشان میدهد از سال 90 تا 96 جمعا بیش از یکهزار و 70 نفر در خوزستان غرق شدهاند. این آمار زمانی نگرانکنندهتر میشود که بفهمیم در سال گذشته غرقشدگان جنوب از شمال هم بیشتر بوده است. آمار کلی تلفات ساحلی و رودخانهای امسال هنوز تکمیل نشده است، ولی از ابتدای سال تا مردادماه از تعداد 40 حادثهدیده در کناره رودخانه یا سواحل استان خوزستان، 9 نفر جان خود را از دست دادهاند.
اما چه باید کرد؟ این سوالی است که همه دستاندرکاران امداد و نجات کشور هر سال برایش جوابها و راهکارهای تازهای ارایه میدهند که اگر مردم به آن توجه کنند، بیشک آمار تلفات آبتنی در گرمای سوزان تابستان کمتر میشود و یک شنای ساده فعالیتی مفرح محسوب میشود نه قاتل جان آدمها.
هلالاحمریها بر آموزش و توجیه افراد و خانوادهها درباره مخاطرات موجود تاکید دارند. بر همین اساس در برخی نقاط کانونی و پرازدحام که بیشترین آمار غریق را داشته است، کانالهای کمعمق و عریض در موازات رودخانه ایجاد شده است تا مردم از این فضا استفاده کنند و از شنا کردن در جریان اصلی رودخانهها جلوگیری شود. ایجاد شناگاه (محلهای ایمنسازیشده با استفاده از نجات غریق و ارایه خدمات رفاهی ) و برقراری پستهای امداد و نجات ساحلی در مناطق پرتراکم و مورد توجه مردم برای شنا کردن در رودخانههای دزفول - شوش – شوشتر- گتوند - آبادان – خرمشهر و اهواز از دیگر برنامههای هلالاحمر استان است.
تفاوتهای شنا در دریا با شنا در استخر
مدیرعامل جمعیت هلالاحمر استان خوزستان در گفتوگو با «شهروند» با اشاره به اینکه نگاه این نهاد در حوادث، نگاهی پیشگیرانه است، میگوید: متاسفانه هر ساله صدها نفر به دلیل رعایتنکردن نکات ایمنی در استان دچار غرقشدگی میشوند. شنا در دريا هرگز مثل شنا در استخر نيست و علاوه بر دانستن فن شنا و داشتن مهارت زياد، بايد ويژگیهای آب دريا را هم شناخت. امواج دریا با حرکت به سمت ساحل حجم زیادی از آب را به طرف خشکی میبرند؛ این حجم وسیع از آب باید دوباره به دریا برگردد.
وی با اشاره به اینکه با برنامهریزی مناسب در زمینههای مختلف میتوان تا حدود زیادی جلوی این حوادث را گرفت، از احداث پایگاههای امداد و نجات ساحلی، افزایش تجهیزات، آموزش آحاد جامعه، نصب تابلوی شنا ممنوع در مناطق پرخطر و حصارکشی کانالها بهعنوان عوامل موثر در کاهش این خطرات نام میبرد. بر همین اساس، افزایش میزان آمادگی و توانمندی امدادگران مهمترین بحث در حوزه امداد و نجات برای هلالاحمر است تا نقش موثری را در عملیات امداد و نجات ایفا کنند.
برگزاری دوره آموزش تخصصی جت اسکی
برگزاری مسابقات جت اسکی یکی از راهکارهای استان خوزستان برای تقویت توان امدادی و افزایش میزان آمادگی امدادگران است تا امدادگران توانمندیهایشان را بهصورت منظم ارتقا دهند و آمادگی لازم را برای حضور در کمکرسانی داشته باشند. به گفته دکتر خدادادی، فرصتهای زیادی در بنادر در حوزه دریایی وجود دارد که هنوز استفاده نشده و ارایه خدمات امدادی به کشتیها و درآمدزایی از آنها یکی از این فرصتهاست.
با اینکه جمعیت هلالاحمر در رابطه با افزایش آمار غرقشدگان متولی نیست، ولی در صورت درخواست، بهعنوان معین و همکار وارد عمل میشود. معاون امداد و نجات جمعیت هلالاحمر خوزستان در این رابطه از برگزاری دوره آموزش جت اسکی برای امدادگران هلالاحمر خبر داد؛ بهطوری که ۲۰ امدادگر و نجاتگر این جمعیت در نخستین دوره آموزشی تخصصی جت اسکی در آبهای آزاد شرکت کردند. صادق سلامت با اشاره به برگزاری نخستین دوره آموزشی تخصصی جت اسکی میگوید: این دوره با هدف آشنایی امدادگران و نجاتگران هلالاحمر خوزستان با نحوه کار با جت اسکی در آبهای آزاد برگزار شد. به گفته سلامت، ۲۰ امدادگر از سه شهر شوشتر، دزفول و خرمشهر در این دوره شرکت کردند.
جریان متفاوت آبهای جنوب
غرقشدگی به علت آشنایی نداشتن با فنون شنا به ویژه در آبهای آزاد است. معاون امداد و نجات جمعیت هلالاحمر خوزستان به این مسأله اشاره و تصریح میکند: به دلیل وجود آبها و سواحل فراوان، سالانه حوادث و سوانح زیادی در این مناطق رخ میدهد. جریان آب کارون در شوشتر و دز در دزفول از نوع گردابی و نیازمند مهارت بسیار بالای شناست و بیشترین آمار غرقشدگی را در این نوع آبها داریم. به گفته این مسئول استانی، جمعیت هلالاحمر خوزستان به منظور کاهش آمار تلفات حوادث آبی و افزایش سرعت امدادرسانی اقدام به تکمیل بخش امداد و نجات ساحلی و دریایی کرده است.
مدیرعامل جمعیت هلالاحمر خوزستان معتقد است: «بهواسطه تجهیزات مدرن و بهروز و آموزشهای مرتبط با آن، تواناییهای مطلوبی به دست میآید و فضاهای مناسبی برای امداد و نجات با توجه به ویژگیهایی که این تجهیزات دارد، مهیا میشود. انجمن جت اسکی با برنامهریزی مناسب میتواند زمینه مناسب را برای این کار فراهم کند و نقطه شروع خوبی برای توسعه زیرساختها با توجه به قابلیتهای خوزستان در حوزه سواحل، رودخانهها و گردشگری و تفریحات آبی است.»