آرمین منتظری روزنامه‌نگار
همین چند روز پیش دور اول تحریم‌های آمریکا علیه ایران بار دیگر بازگشت. حالا فقط مانده تحریم‌های بخش انرژی و بانکی که قرار است آنها هم تا 3 ماه دیگر بازگردد. سوال این است که چه باید کرد؟ باید ترسید؟ باید مقاومت کرد؟ چگونه؟
پاسخ ساده است. آنکه می‌ترسد حتما شکست می‌خورد. بنابراین ترس بی‌معنا است؛ اما چه باید کرد؟ بد نیست بنشینیم و محاسبه کنیم که تحریم‌های آمریکا در طول یک سال کشور را از چه میزان درآمدی محروم می‌کند؟ ما در سال گذشته چقدر نفت فروختیم؟ چقدر صادرات داشتیم و به کجا؟ اولا آیا همه این درآمدها را از دست خواهیم داد و یا اینکه بخشی از این درآمد از دستمان خواهد رفت.
از سوی دیگر بد نیست بنشینیم و محاسبه کنیم که عواملی نظیر بازار آشفته ارز، قاچاق کالا، فساد مالی، عملکرد غیراصولی بانک‌ها و موسسات مالی و غیره در طول سال چه اندازه به اقتصاد کشور ضرر می‌زند و تا چه اندازه منابع مالی را در کانالهای غیررسمی که نه به تولید و نه به اشتغال کمک می‌کنند، قرار می‌دهد. گفته می‌شود کشور سالانه پذیرای 20 تا 25میلیارد دلار قاچاق کالا است. پول حاصل از این قاچاق کجا هزینه می‌شود؟ آیا چیزی سهم تولید و اشتغال می‌شود؟ اخیرا دولت در راستای شفافیت فهرست دریافت‌کنندگان ارز دولتی را منتشر کرده است. بعدها معلوم شد که برخی از این دریافت‌کنندگان ارز 4هزار و 200 تومانی دریافت کرده‌اند اما جنسی وارداتی را با ارز 9هزار تومانی به بازار فرستاد‌ه‌اند. ما‌به‌التفاوت ارز دولتی و ارز آزاد چه یورو باشد و چه دلار به جیب چه کسانی رفته و در کدامین کانالهای غیررسمی پولی جریان یافته است؟
رئیس‌جمهوری اخیرا در گفت‌وگوی تلویزیونی خود اعلام کرد که شرکتی ارز دولتی دریافت کرده تا کالا وارد کند اما ارز را از کشور خارج کرده و هیچ کالایی وارد نکرده است. اینها نمونه‌هایی از باب شاهد آوردن هستند واگرنه تعداد این تخلفات زیاد‌تر از این حرف‌ها است.
بیایید از خود بپرسیم همین شرکت‌های متخلف در سال چقدر مالیات می‌دهند؟ آیا مالیاتی که پرداخت می‌کنند حقیقتا براساس تراز مالی‌شان است یا اینکه با هزار ترفند مالیات خود را کاهش می‌دهند. آیا همه اینها منابع متعلق به ما و این مملکت نیست که در حال هدرشدن است؟ آیا این اصراف و حیف و میل منابع نیز تقصیر ترامپ است؟
خلاصه اینکه به نظر می‌رسد اگر مبارزه با فساد حقیقتا و به صورتی جدی انجام شود، نیازی نیست از تحریم‌ها و های‌وهوی آمریکا بترسیم. وجود فساد در کشور و دست روی دست گذاشتن در برابر آن معنای دیگرش این است که ما قبل از اینکه آمریکا ما را تحریم کند، خودمان دست به تحریم خودمان زده‌ایم.