یاسمن طاهریان | پیتر مائورر از سال 2012 به ریاست کمیته بین المللی صلیب‌سرخ منصوب شد. مائورر که از سال 1987 با به دست‌گرفتن پست‌های مختلفی در برن و پرتوریا وارد اداره فدرال امور خارجه سوییس شد. در سال 2000 به عنوان سفیر و رئیس بخش مسئول امنیت انسانی در مقر اصلی وزارت امور خارجه سوییس در برن مشغول به کار شد. او در سال 2004 به عنوان سفیر و نماینده سوییس در سازمان ملل در نیویورک انتخاب شد. در ژانویه 2010، مائورر به عنوان وزیر امور خارجه سوییس انتخاب شد و سمت خود را تا زمانی که ریاست کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ را در دست گرفت، حفظ کرد. از مهمترین کارهای مائورر می‌توان به افزایش بودجه کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ از 1.1میلیارد فرانک سوییس در سال 2011 به 1.6میلیارد در سال 2015 اشاره کرد. او در سفر سه‌روزه‌اش به ایران روز یکشنبه بعد از شرکت در مراسم مانور جمعیت هلال‌احمر ایران با «شهروند» گفت‌وگوی اختصاصی کوتاهی داشت.
همانطور که می‌دانید، مردم بسیاری در مناطق جنگی زندگی می‌کنند. سازمان‌هایی مانند صلیب‌سرخ و جمعیت هلال‌احمر چگونه می‌توانند بر دولت‌ها و قانونگذاران فشار بیاورند تا جلوی وقوع این اتفاقات غیرانسانی را بگیرند؟
خب، اولین وظیفه ما به عنوان یک سازمان بشردوستانه، کمک‌رسانی و حمایت از مردم است. البته که ما باید با دولت‌ها هم تعاملاتی داشته باشیم اما اولین وظیفه ما کمک‌رسانی و حمایت از مردم است. مانند همان مانور تصادفی که امروز مشاهده کردیم، اول باید جان مردم را نجات دهیم. بعد باید بفهمیم که این حادثه چرا اتفاق افتاد و سپس باید توضیح دهید که چگونه در جاده رانندگی کنید. در درگیری‌ها هم همین‌گونه است. اول باید جان مردم را نجات دهید و به آنها کمک کنید تا در امان بمانند و دوباره قربانی خشونت نشوند، اما باید منشأ اصلی آن را هم پیدا کنید که همان تعامل با دولت‌هاست. نخستین کاری که به عنوان کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ ICRC انجام می‌دهیم، قطعا توجه‌دادن آنها به رعایت قوانین بین‌المللی حقوق بشر است، چون تعهد ماست. پس احترام‌گذاشتن و پیروی از قوانین بین‌المللی حقوق بشر مهمترین عامل برای فشارآوردن بر دولت‌ها برای انجام رفتار درست است، اما موضوع فقط دولت‌ها نیستند بلکه گروه‌های مسلح غیردولتی هم وجود دارند که باید پیروی‌کردن از قوانین بین‌المللی را بپذیرند.
دیپلماسی بشردوستانه یکی از اولویت‌های صلیب‌سرخ به شمار می‌رود. به نظر شما آیا جامعه بین‌المللی در این زمینه با صلیب‌سرخ همکاری کرده است؟
اگر می‌خواهید دولت‌ها و نیروهای مسلح را تحت فشار قرار دهید، باید با آنها تعامل داشته باشید. نمی‌توانید فقط به آنها دستور دهید درست رفتار کنند. من و سازمان صلیب‌سرخ و نهضت هلال‌احمر در جایگاهی نیستیم که به دولت‌ها دستور بدهیم چه کاری باید انجام دهند. باید با آنها گفت‌وگو کنیم. باید آنها را متقاعد کنیم. دیپلماسی یعنی جریان‌های مسلح و دولت‌ها را متقاعد کنیم تا با شهروندانشان درست رفتار کنند. برای رسیدن به این هدف می‌توانید از شیوه‌های مختلفی استفاده کنید. از جمله اینکه می‌توانید با دولت‌ها ارتباط برقرار کنید، قانون را گسترش دهید، نیروهای نظامی را آموزش دهید، می‌توانید برای بازدید از بازداشت‌شدگان، دسترسی به آنها و برقراری امنیتی‌شان مذاکره کنید. من به مجموعه این فعالیت‌ها «دیپلماسی بشردوستانه» می‌گویم. دیپلماسی بشردوستانه با تاثیرگذاری بر مسئولان باعث می‌شود که بر اساس قانون رفتار کنند و فعالانه به مردم کمک کنند. درعین حال به کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ و سازمان‌های ملی اجازه دهند کارشان را انجام دهند که بتوانند امنیت را برقرار کنند.
صلیب‌سرخ و جمعیت هلال‌احمر درباره زمینه‌های مشترک برای همکاری‌های احتمالی مذاکراتی داشته‌اند. آیا هیچ کدام از این توافق‌ها به اجرا درآمده‌اند؟
ما از قراردادهایمان در چارچوب همکاری با جمعیت هلال‌احمر که در گذشته وضع شده‌اند، بسیار خوشحال و راضی هستیم. اتفاقا دیروز هم این قراردادها را تمدید کردیم. اگر راضی نبودیم و دلیلی برای ادامه همکاری نمی‌دیدیم، آنها را تمدید نمی‌کردیم. ما در زمینه سلامت، توانبخشی فیزیکی، بازگرداندن خانواده‌ها به کنار یکدیگر، شناسایی افراد گمشده و خیلی مسائل دیگر کارهای بسیار مهمی انجام داده‌ایم. از همکاری با جمعیت هلال‌احمر ایران بسیار خوشحالیم و همانطور که در سخنرانی‌ام هم اشاره کردم، از اینکه جمعیت هلال‌احمر شریک قدرتمند کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ است، قدردانیم.
در دیدارتان با دکتر پیوندی به این موضوع اشاره کردید که 70درصد فعالیت‌های صلیب‌سرخ در کشورهای اسلامی صورت می‌گیرد و بر لزوم نقش گفت‌وگو در اسلام و حقوق بین‌المللی بشردوستانه تأکید کردید. چرا داشتن «فهم مشترک» مهم است؟
فکر می‌کنم وقتی که می‌خواهید در یک منطقه تاثیرگذار باشید، باید بتوانید به زبان مردم آن منطقه صحبت کرد. یکی از زبان‌های رایج، زبان اسلام است. ما در مناطق اسلامی فعالیت‌های بسیاری داریم، پس مهم است که اصول و شرایط قوانین بین‌المللی حقوق بشر را تنها به زبان کنوانسیون ژنو که زبان جهانی است و در سال 1949 و 1977 (سالی که تحمیل پروتکل الحاقی بر کنوانسیون) تاسیس شده، بیان نکنیم، بلکه به زبانی صحبت کنیم که با اعتقادات و ارزش‌های اسلامی همسو باشد. بنابراین کاری که ما برای پیداکردن مشترکاتی میان قانون اسلام و قوانین بین‌المللی حقوق بشر انجام می دهیم، بسیار اهمیت دارد.
شما از عراق آمده‌اید و قرار است که به دمشق سفر کنید. آیا برای آنچه که در منطقه مشاهده کرده‌اید، استراتژی‌های جدیدی پیش خواهید گرفت؟ نقش جمعیت هلال‌احمر ایران را در منطقه چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ما به عنوان سازمانی بشردوستانه به استراتژی جدیدی نیاز نداریم. ما به موافقت و همکاری‌های بیشتری از طرف تمام نیروها با ارزش‌های کلیدی بشردوستانه نیاز داریم. بعد از آن، همانطور که آقای پیوندی امروز صبح هم به آن اشاره کردند، ما به عنوان سازمان صلیب‌سرخ و نهضت هلال‌احمر باید همواره به دنبال بکارگیری از تکنولوژی‌های جدید باشیم که در مانور امروز هم شاهد آن بودیم. به اعتقاد من، کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ و جمعیت هلال‌احمر ایران در نوآوری برای استفاده از ابزار، تکنیک، امکانات، ارتباطات و حقیقت‌های مجازی جدید و فراهم‌کردن امکانات جدیدی برای پیشرفت کمک‌های بشردوستانه با هم شریک هستند. جمعیت هلال‌احمر برای گسترش این استراتژی‌های مبتکرانه و جدید در کمک‌های بشردوستانه شریک بسیار خوبی است.
نفوذ در قلب و ذهن مردم یکی از اهداف کلیدی سازمان‌های بشردوستانه است. بهترین و کوتاه‌ترین راه برای رسیدن به این هدف چیست؟
با توجه به ظرفیت منابع انسانی صلیب‌سرخ و جنبش هلال‌احمر برای جذب قلب و ذهن مردم مشکلی نداریم. این موضوع بسیار قابل توجه است و فکر می‌کنم خیلی جالب است که با بیش از 150سال تجربه، این جنبش هنوز می‌تواند داوطلبان بسیاری جذب کند و این نکته جالب توجهی در تمام جوامع بشری است. به نظر من، جذب قلب و ذهن مردم امروزه به چالش بزرگتری برای دولت‌ها تبدیل شده است. یکی از مشکلاتی که با آن روبه‌رو هستیم، این است که چگونه می‌توانیم دولت‌ها و نیروهای مسلح را متقاعد کنیم تا با اصول کلیدی حقوق بشری که نهضت بین‌المللی نماینده آن است، همکاری کنند.